خانه / اسلايد / همراه با سوره شمس و اعتدال قوا

همراه با سوره شمس و اعتدال قوا

اعتدال قوا

۱ـ قوه عامله (وهميه):

كه حد اعتدال آن عدالت بمعني اعم يعني ميانه روي در همه امور، و افراط آن ظلم، و تفريط أن تمكين ظالم را بر خود و مظلوم واقع شدن، در حالي كه قدرت بر دفع ظلم را داشته باشد.

و عدالت افضل فضائل و اشرف كمالات است. و آن ملكه ايست كه حاصل مي شود در نفس انسان كه به سبب آن قادر مي شود بر تعديل جميع صفات و اعمال، و جميع فضائل مترتب است عدالت.لت.

از افلاطون الهي نقل شده‌: ( العدالة اذا حصلت للانسان اشرق بها كل واحد من اجزاء نفسه، و يستضئ بعضها من بعض فتهتئض النفس حينئذ لفعلها الخاص علي أفضل ما يكون، فيحصل لها غاية القرب الي مبدئها.)

( یعنی اگر ملکه عدالت برای انسان بوجود آمد نورانی می کند تمام اجزاء نفسش را، و بعضی از بعضی نور می گیرند پس نفس نورانی می شود در افعال خاص خودش به بهترین وجه و برای او حاصل می شود نهایت قرب به مبدأش).

ملكه عدالت: انقياد و اطاعت قوه عمليه (واهمه) از براي قوه عاقله است به طوري كه هيچ عملي از انسان سر نزند مگر به فرموده عقل، و اين وقتي حاصل مي شود كه ملكه عدالت در نفس انسان ظهور كند. و خصوصاً باز داشتن غضب و شهوت در تحت اقتدار و فرمان عقل. «و جميع قوي را تحت فرمان عقل نظري قرار دادن».یعنی (ميانه روي در تمام امور) می باشد.

۲ـ قوه عاقله: قوه عاقله، در اعتدالش حكمت است، و آن علم به حقايق اشياء می باشد،.و در افراط و تفريط آن انواعي است كه در تحت آنها نیز انواعي قرار دارند.

۳ـ قوه غضبيه: اعتدال اين قوه شجاعت است. و رذيله “تهور” كه از افراط در شجاعت، و “جبن” كه از طرف تفريط شجاعت واقع است. و تحت هر كدام انواعي از رذايل قرار مي گیرد.

۴ـ قوه شهویه: قوه شهویه در اعتدال آن “عفت” است، و در افراط “شًره” می باشد، و آن زیاده روی در قوه شهویه است، و “خمود” که آن از طرف تفریط قوه شهویه بوجود می آید.

حال كه دانستيم كه:اوصاف حميده، حكم وسط را دارند.و انحراف از آنها به طرف افراط و تفريط هر كدام كه باشد مذموم،و از اخلاق رذيله است.

و در مقابل هر جنسي از صفات فاضله، دو جنس از اوصاف رذيله متحقق خواهد بود، و دانستيم كه اجناس فضايل چهارند، لذا اجناس رذايل هشت خواهند بود، و رذيله ضد اعتدال است.

حال به شرح فضائل و رذائل و علاج هر کدام می پردازیم.

اما قوه عاقله در حال تفريط: ” بلاهت ” (جهل) و آن اينست كه : تعطيل قوه فكريه و كار نفرمودن آن در قدر ضرورت و يا كمتر از آن، كه حاصل ميشود از آن: جهل مركب، جهل بسيط، و حمق (احمق)

و در حال افراط: “جربزه” (فطانت و سفسطه) و آن كار كردن فكر در زايد از آنچه سزاوار است، و عدم ثبات فكر در موضعي معين، و مرتب، در حال استخراج امور دقيق غير مطابق با واقع، كه گاهی موجب نفی حقایق می شود مانند سوفسطائیه.

كه از آن ۵ صفت ظاهر مي شود، و موجب: استنباط مكر و حيله براي رسيدن به مطلوب خود، و شك و حيرت، و در بعضي امور و علوم شرعيه دچار وسواس ميشود.

و علاج اين امراض: تحصيل يقين است با ادله مطمئنه از صاحبان علوم الهي و علماي مشهور، و بداند كه اين صفت مهلكه باعث محروميت او از علم و عمل كثير مي شود. و در صدد حصول حكمت برآيد كه آن موجب وصول به جوار رب العالمين، و دخول در افق ملائكه مقربين، و اؤلياء می گردد.

۱ ـ قوه عاقله (عقل): در حال «اعتدال» حكمت است و آن علم به حقيقت اشياء ميباشد وآن فضل بزرگیست زیرا حکمت خیر کثیر است.

« ومن اوتیه الحکمة فقد اوتیه خیرا کثیرا»(و کسی را که حکمت دادند به او خیر فراوانی داده شده است).

و بر تحت حكمت فضايل بسياري است:اقسام فضايلی که در تحت «حكمت» است عبارتند از:

« الذكاء، الذكر، التعقل، سرعة الفهم و قوته، صفاء الذهن، سهولة التعلم، العلم الجزم ويقين، و الخواطر المحمودة (فكر سليم)»

خداي بزرگ ناظم و مربي عالم، براي نفس انساني دو دروازه باز نموده راهي بسوي بالا كه محل عبور ومرور ملائكة باشد، که از آن فيض بگيرد.

و راهي بسوي عالم طبيعت باز نموده كه محل عبور و مرور شياطين است و از ابتداء خلقت بشر چنین بوده، که انسان مي تواند هريك از اين دو را براي خود مفتوح و باز نمايد.

همچنین ببینید

چیستی زهد

چیستی زهد زهد که در فارسی از آن به ساده زیستی تعبیر می کنیم، چنان …

شرح مناجات شعبانیه 

عناوین اصلی شرح مناجات عبارتنداز: اجابت دعا، ابتدای دعا به صلوات ، صلوات بر پیامبر …

مناجات شعبانیه 

مناجات شعبانیه    تاکید بر خواندن مناجات شعبانیه مناجات «شعبانیه» را خواندید؟ بخوانید آقا! مناجات …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *