چگونه روح (بُعد معنوی) بیمار میشود
زندگی ماشینی امروزی، آسایش را از بشر سلب کرده، و ناراحتیهایی به وجود آورده که اگر از آن جلوگیری نشود، باعث بروز امراض روحی و روانی فراوان میشود.
روح و جسم مانند دو کفه میزان (ترازو) هستند، که به هر کدام بیشتر توجه شود، کفه دومی ضعیفتر میشود. جسم و روح هر دو در معرض امراض قرار میگیرند و گاهی هم امراض هر کدام بر دیگری تأثیر میگذارد و او را مریض میکند.
امراض جسمانی معروف هستند. اما اگر غرائز به صورت صحیح ارضاء نشود عقده پیدا میشود. امراض روحی به ناراحتیهای روانی چون «قلق» (اضطراب) و «اکتئاب» (افسردگی) و خوف (ترس) میانجامد و حتی بعضی از امراض و ناراحتیهای روحی، انسان را زمینگیر میکند.
در قدیم، طبیبان حاذق با کمک تکنیکهایی موفق به تشخیص بیماری نفسی و یا جسمی میشدند.
گویند: جوانی مریض شد و در رختخواب بستری، پزشکان هم از معالجه او عاجز بودند. طبیب حاذقی را بر بالینش آوردند. او دریافت که بیماری جوان، نفسی (روح و روانی) است. در حالی که نبض مریض را گرفته بود، مدتی چیزهای معینی را ذکر میکرد تا به اسم شهری رسید که نبض مریض سرعت پیدا کرد، اسم محلههای آن شهر را برد؛ وقتی به اسم محله معینی رسید، نبض مریض تندتر زد، طبیب گفت: این جوان عاشق دختری در فلان شهر و محله فلان شده است!
ولی در این زمان، مراجعه به طبیبان نفسانی بیشتر به اتلاف وقت میماند. یعنی وقت میگذرانند، و با داروهای مسکن و معمولا خواب آور سعی میکنند مریض را به آرامش برسانند. در صورتیکه قرآن و احکام الهی، هم برای پیشگیری، و هم درمان و شفای بسیاری از امراض روحی و روانی هستند. خداوند متعال که خالق جسم و روح و روان انسان است میفرماید:
{يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَه مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَه لِلْمُؤْمِنِينَ}؛
اى مردم! يقيناً از سوى پروردگارتان براى شما پند و موعظهاى آمده، و شفاست براى آنچه [ازبيمارىهاى اعتقادى و اخلاقى] در سينههاست، و سراسر هدايت و رحمتى است براى مؤمنان. بگو: [اين موعظه و شفا و هدايت و رحمت] به فضل و رحمت خداست، پس بايد مؤمنان به آن شاد شوند كه آن از همه ثروتى كه جمع مىكنند بهتر است.
قرآن هر چیزی را که به جسم و یا به روح انسان ضرر میرساند حرام کرده، مثلا شراب حرام شده و یکی از مضرات آن تأثیر منفی بر عقل است. زیرا بزرگترین نعمت خداوند به انسان عقل است، و شراب، آن را از کار میاندازد. شراب خوردن حالت نفسی و روانی دارد.
گاهی هم ناسازگاریها، و شب ادراری اطفال، حالت نفسی و روانی دارد.
و نیز خداوند به انسانها میفرماید: {واستعینوا بالصبر و الصلاة}. استعانت بگیرید از صبر (روزه) و نماز در مشکلات خود. ولی این انسان، ظلوم و جهول است؛ زیرا مقام خود را نشناخت و نمیداند که احکام الهی برای کنترل غرائز و سلامت روح و روان اوست.