زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
نکته‌ای مهم در اهمیت تزکیه
«تزکیه نفس» یعنی رشد دادن آن به خیر و برکات معنوی، و «دسیسه» یعنی داخل کردن چیزی در چیز دیگر به نوعی از اجبار.
«تزکیه» حرکت نفس در مسیر فطرت است تا حدی که به برکت و سعادت برسد و دسیسه، حرکت بر خلاف فطرت است.
هر عملی که از انسان سر زند در وی تأثیر می‌گذارد و در اثر تکرار به صورت ملکه در می‌آید.
و آن ملکه نفسانی موجب صدور کارهایی شبیه خود می‌شود، و این ملکات پس از جدایی نفس از قالب تن، به صورت عوارض نفسانی باقی خواهند ماند، در حالی که از متعلق مادی آن بیرون رفته است. و به همین خاطر چون محبی است که از محبوب خود جدا افتاده، از این رو در شقاوت می‌ماند، ولی اگر از امکانات دنیوی تنها در حد وسیله استفاده کرد و دل را اسیر مادیات قرار نداد، و هدف را قرب الهی پنداشت، پس از مرگ که قالب تن را از دست می‌دهد و حجاب جسمانی کنار می‌رود، خود را در کنار معشوق ازلی می‌یابد. خداوند در این باره می‌فرماید:
{إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ}؛
يقينا پرهيزكاران در بهشتها و [كنار] نهرها هستند؛ در جايگاهى حق و پسنديده نزد پادشاهى توانا.
بنابراین، سعادت دنیا در کسب اخلاق پسندیده می‌باشد، که با بقای نفس باقی می‌ماند و انسان را به محضر حق می‌رساند.
پس برو و خانه دل را فرو روب مهیـا کن مقـام و جـای محبوب
و بدان که تا قلب خود را از رذائل پاک نکنی، نور الهی و حلاوت و شیرینی جذبه‌های الهی را نخواهی چشید.
تحلیه
بعد از موفق شدن به تخلیه (تهذیب نفس از رذائل)، نوبت به تحلیه می‌رسد، و آن عبارت است از «تخلق و تحلی به فضائل، و رسیدن به مقام امن و امان و اطمینان» و مقامی که شامل قول الله تعالی قرار گیرد:
{أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ لهُمُ الْبُشْرَىٰ فِي الْحَيَاه الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَه}؛
آگاه باشيد! يقيناً دوستان خدا نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مىشوند. آنان كه ايمان آوردهاند و همواره پرهيزكارى دارند. قطعاً آنان را در زندگى دنيا وآخرت بشارت است [در دنيا به وسيله وحى و در آخرت به خطاب خدا و گفتار فرشتگان].