زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
درباره زندگی فردی و اجتماعی حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) کتاب‌ها و مقالات زیادی نوشته شده است و در سخنرانی‌ها واعظین محترم به آن پرداخته‌اند؛ ولی کمتر کسی به این مطلب که حضرت وقتی برای امری از منزل خارج می‌شدند، با چه پوششی خانه خارج می‌شد، پرداخته است.
از آن‌جایی که تاریخ نویسان در قرون اولیه درباره زندگی اجتماعی تاریخ نمی‌نوشتند و تاریخ آنها تاریخ سیاسی و درباره خلفا بود به زندگی اجتماعی ایشان به صورت یک‌جا نپرداخته‌اند. ولی چند روایت قطعی وجود دارد که وضعیت پوشش حضرت را گزارش کرده است. ما در این نوشتار بر آنیم تا با این گزارشات نحوه پوشش حضرت در بیرون از خانه را به صورت مختصر بررسی کنیم تا زنان جامعه اسلامی که ایشان را الگوی خود می‌دانند با پوشش ایشان آشنا شوند.
مرحوم «طبرسی» در کتاب «احتجاج» خود از نقل می‌کند: وقتی خلیفه اول و دوم تصمیم گرفتند فدک را از فاطمه زهرا(سلام‌الله‌علیها) بگیرند و خبر این مطلب به حضرت رسید، پس از پوشیدن لباس برای سخنرانی به سمت مسجد رفت. نوع و چگونگی پوشش حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) این‌چنین گزارش شده است:
«حضرت با روسری که سر و سینه و گردن را می‌پوشانده است و در روایت از آن به «خمار» تعبیر شده است، سر و گردن و سینه خود را پوشانده بود. درباره خمار گفته شده یعنی: آن‌چه زن سر خود را با آن مى‌پوشاند که در عرف امروزی به آن روسری و مقنعه گفته می‌شود.[۱]
حضرت بر روی آن لباس‌ها و روسری بلندی که پوشیده بود، جلباب پوشیده بودند. جلباب نوعی پوشش سرتاسری بوده که روی لباس‌ها میپوشیدهاند. که در زبان فارسی از آن به چادر تعبیر می‌شود.
حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) همراه با گروهی از یاران و اعوان و خویشاوندان ایشان بودند حرکت کردند و وارد مسجد شدند، سپس میان حضرت و مردم پردهای نصب شد. و خطبه فدک را خواندند و از خلیفه اوّل و دوّم حق خود را طلب کردند. پرده را نصب میکنند و این خود باز از اموری است برای حفظ حضرت از نگاه مردان بوده که به صورت سنّت در آمد و امروزه نیز در مجالس مذهبی رعایت می‌شود.[۲]
در گرارشی دیگر از شیخ صدوق و علامه مجلسی(رحمه‌الله‌علیهما) آمده است ایشان وقتی می‌خواست برای دیدار ییامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) یا عیادت ایشان یا دیگر کارها به خارج از خانه برود، با جامه‌ای گشاد به نام «جلباب» که امروزه به آن چادر گفته می‌شود خارج می‌شدند.[۳]
در نتیجه: پوشش حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) در خارج از منزل و در مواقع ضرورت که از خانه خارج می‌شد، بدین شکل بوده که علاوه بر لباس‌های معمول زنان عرب، یک مقنعه‌ی بلند که سینه‌ها را هم می‌پوشانده را روی آنها می‌پوشیده است، و روی همه آنها نیز یک پارچه بلندی که شبیه چادر امرزوی بوده، سر می‌کرده، و بدین شکل حجاب حضرت کامل بوده است؛ و شایسته است زنان مومن و شیعه و محب حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) از سیره و روش ایشان در پوشش تبعیت کرده و مانند حضرت از منزل بیرون آیند، باشد که مورد شفاعت حضرت نیز قرار گیرند.
………………………………………………………………………….
پی‌نوشت
[۱]. راغب اصفهانى ، مفردات الفاظ قرآن ، واژه ى خمر.چاپ دار الفکر.
[۲]. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج ۱،ص ۹۸٫ منشورات دارالنعمان.
[۳]. علل الشرایع، ج ۱، ص ۱۶۳؛ مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی؛ بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الائمة الاطهار، ج۸، ص۱۱۴، چاپ کمپانی.