حکمت چيست
مختصري در باره تزکيه و تعليم کتاب توضيح داده شد، حال شايسته است بدانيم حکمت يعني چه؟
بايد گفت: حکمت، يعني انسان حقايق اشيا را بداند. يعني بداند که:
از کجا آمدهام، آمدنم بهر چه بود؟ به کجا ميروم آخر، ننمايي وطنم؟
مجهولات انسان
اينکه انسان از کجا آمده است، به کجا خواهد رفت و اينک چرا در اين دنيا قرار گرفته و چه وظيفهاي برعهده دارد، مجموعه پرسشهايي است که پاسخشان در نزد پيامبران موجود است.
يعني پيامبران مبعوث شدهاند تا به انسان بگويند:اي انسان! مبدأ تو از خداست و به سوي او رهسپاري: «إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَيهِ رَاجِعونَ»؛ ما مملوك خداييم و بيگمان، به سوي او بازميگرديم.
انسان، خواهناخواه در حال سير و حرکت است؛ با اين وصف که عدهاي سير صعودي دارند و برخي سير نزولي.
به بيان ديگر، خداوند انسان را در أحسن التقويم خلق کرده است، ولي او در صورت عدم تزکيه و در نتيجه عدم تعادل غرايزش، به سوي أسفل السافلين سقوط خواهد کرد.