کيفيت سد ابواب خواطر و رفع وساوس
بدان که سد ابواب خواطر و دفع وساوس اگر چه صعب و مشکل است، وليکن مرتبهاي است بس عظمي و موهبتي است بس کبري، کليد گنج سعادت و مفتاح ابواب مرادات است؛ زيرا دل مانند ظرفي است که خالي بودن آن از محالات است، پس لامحاله بعد از آن که از افکار بيفايده تهي گرديد، محل ذکر خدا و نزول جُند ملائکه خواهد شد.
از دوام ياد خدا، اُنس به او، و مرتبه شوق به لقاي وي و محبت او که اعظم مراتب و بالاترين مواهب است حاصل ميگردد. و ابواب معارف بر دل گشوده ميشود به آن از ظلمات شکوک و اوهام بيرون ميآيد، در اين هنگام نفس به مرتبه اطمينان و ثبات در عقايد و معارف ميرسد. انتهي.
خداوند ميفرمايد: «الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»؛ [بازگشتگان به سوي خدا] كساني [هستند] كه ايمان آوردند و دلهايشان به ياد خدا آرام ميگيرد، آگاه باشيد! دلها فقط به ياد خدا آرام ميگيرد.
آگاه باش که به سبب ذکر، دلها به مرتبه اطمينان ميرسند.
وليکن چنانکه دانستي، خلاصي از چنگ خواطر و وساوس، موقوف است بر تخليه نفس از رذائل صفات، و تحليه آن به شرايف ملکات و مواظب بر ذکر خدا.
و سرّ اين مسأله آن است که بعد از تخليه و تحليه و دوام ذکر، نفس را صفائي و بهجتي حاصل ميگردد و قوه عاقله را قوي و تسلط بر ساير قوا غالب ميگردد.
و نفس منقاد عاقله ميگردد، و تنازع لشکر مَلِک و شياطين برطرف ميگردد، بلکه سد ابواب شياطين شده، و نفسي که چراگاه شيطان بود قرارگاه ملائکه خواهد شد جنود رحمان بي تنازع در آنجا قرارميگيرند و نفس در مقام اطمينان مستقر ميشود.
خدايا! قلوب ما را به نور ايمان و علم قرآن منور بفرما.