غرائز وجود انسان

غرائز وجود انسان
«زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ»؛ محبت و عشق به خواستني‌ها [كه عبارت است] از زنان و فرزندان و اموال فراوان از طلا و نقره و اسبان نشاندار و چهارپايان و كشت و زراعت، براي مردم آراسته شده است؛ اين‌ها كالاي زندگي [زودگذرِ] دنياست و خداست كه بازگشت نيكو نزد اوست.
شايد پرسيده شود که در اين آيه از جمله «زين للناس حب الشهوات» استفاده شده است، چه کسي اين زينت را براي مردم قرار داده است؟ آيا خداوند اين زينت را براي مردم قرار داده و يا بنا به قول برخي، شيطان اين امور را براي انسان زينت قرار داده است؟
خداوند در آيه‌اي از قرآن کريم، مي‌فرمايد: «الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا»؛ مال و فرزند زينت زندگي دنيا هستند و آن‌چه براي آخرت باقي مي‌‌ماند، عمل صالح است.
با توجه به اين آيه در مي‌يابيم که خداوند اين امور را براي ما زينت قرار داده است. پس چرا تعلق به اين زينت‌ها باعث گناه کردن انسان مي‌شود؟ بايد گفت: در واقع، وقتي آدمي به اين زينت‌ها که مربوط به حيات دنيا است، تعلق پيدا کند؛ چون داراي غرايزي مانند شهوت و غضب و… مي‌باشد، اگر غرايزش تعديل نشده باشند، پاي در مسيري خطرناک خواهد گذاشت.
انسان براي سير الي الله و قرب الاهي‌، بايد منازل بسياري را پشت سر گذارد. نخستين منزل اين راه «يقظه» است. يعني بايد از خواب غفلت بيدار شود و بداند که چرا به اين دنيا آمده است. او به دنيا آمده تا «سير الي الله» داشته باشد، در راه مستقيم قدم نهد، به بهشت رود و در نهايت به لقاءالله بپيوندد. دومين منزل، منزل «توبه» است. آدمي ‌بايد از اين‌که مدتي را در غفلت به سر برده و از تکامل و سير الي الله غافل بوده، توبه کند؛ زيرا خداوند درباره عقاب افرادي که در زندگي دنيوي غفلت کرده و خدا را از ياد برده‌اند، مي‌فرمايد: «وَلَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ أُوْلَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ»؛ و مانند كساني مباشيد كه خدا را فراموش كردند، پس خدا هم آنان را دچار خود فراموشي كرد؛ اينان همان فاسقانند.
آن‌ها خدا را فراموش کردند و خداوند نيز آنان را از توجه به حقيقت خودشان باز داشته است.