قوا و غرائز انسان
در وجود بشر چهار قوه وجود دارد: غضب، شهوت، وهم و عقل. هرآنچه که غضب و شهوت بخواهند، انسان به آن مشتاق ميشود؛ البته اگر عقل بر آدمي غالب شود، اين غرائز را مهار ميکند. ولي اگر انسان تزکيه نفس نکند يعني خود را از افکار و اخلاق نادرست نجات ندهد، متحمل زيانهاي فراواني خواهد شد چنانچه خود را تربيت کند، برايش فضيلت قناعت، شجاعت و عفت حاصل ميشود.
انسان، حيوان ناطق است. او در صورت استفاده از عقل خود، آگاه و دانشمند ميشود؛ اما درصورتيکه تنها به شهوات توجه کند، حتي اگر به اختراع و پيشرفتي دست يابد، به ضرر تمام انسانها خواهد بود؛ مانند دستيابي به سلاحهاي اتمي و شيميايي. به اوضاع اين عصر تمدن نگاه کنيد!
حال دنيا را بپرسيدم من از فرزانهاي
گفت يا باد است يا خواب است يا افسانهاي
گفتمش: احوال عمرم را بگو تا عمر چيست؟
گفت يا برقي است يا شمعي يا پروانهاي
گفتمش: آنان که ميبيني بر آن دل بستهاند
گفت يا کورند يا مستند يا ديوانهاي
بشر براي رسيدن به اهداف خود از هيچ فساد و فحشايي فروگذار نميکند. اين همه جنگ و فساد فقط براي ارضاي شهوات و غضب سردمداران، در رسيدن به مال و جاه و مقام است. آنها با حيله و مکر و جنگهاي رواني دنيا را به تيمارستاني تبديل کردهاند که عدهاي ديوانهوار در پي قدرت و مال و مقام، زمام امور را به دست گرفتهاند و اکثر مردم هم بر اثر فشار زندگي، به امراض قرن حاضر مانند اضطراب و نگراني گرفتارند. جالب اينکه هر کس بخواهد سالم زندگي کند، از نظر آنها عقب افتاده است!
به هر حال، انسان به پرورش هر يک از اين غرائز بپردازد، در همان زمينه رشد ميکند. اگر فقط قوه «غضب» خود را پرورش دهد، مانند «صدام» ميگردد و چنانچه قوه «وهم» خويش را به تنهايي پرورش دهد، شيطانصفت خواهد شد. يک انسان به اراده خود ميتواند يوسف صديق باشد يا زليخا، موسي گردد و يا مانند فرعون شود، ابراهيم باشد يا نمرود، به سوي اعلي عليين حرکت کند يا به سمت اسفل السافلين.
خدايا! توفيق عبادت و بندگي را به ما عنايت فرما تا به صفا و آرامش برسيم.
همچنین ببینید
چیستی زهد
چیستی زهد زهد که در فارسی از آن به ساده زیستی تعبیر می کنیم، چنان …
شرح مناجات شعبانیه
عناوین اصلی شرح مناجات عبارتنداز: اجابت دعا، ابتدای دعا به صلوات ، صلوات بر پیامبر …
مناجات شعبانیه
مناجات شعبانیه تاکید بر خواندن مناجات شعبانیه مناجات «شعبانیه» را خواندید؟ بخوانید آقا! مناجات …