زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
داب تلاوت قرآن :
۱) حضور قلب:
قاری باید به هنگام تلاوت قرآن خودش را در محضر خدا ببیند، و فقط به کلام الله بیندیشد، و ما سوی را فراموش کند و همه همّ و غمّ زندگی را از یاد ببرد.
۲) تدبّر در آیات قرآن
تدبّر معنائیست غیر از حضور قلب، زیرا ممکن است انسان به هنگام قرائت قرآن افکار دیگری در قلبش خطور نکند و حضور قلب هم داشته باشد ولی تعمق در آیات نداشته باشد، چنین شخصی حضور قلب دارد ولی تدبّر ندارد.
از این رو علاوه بر حضور قلب باید در آیات قرآن تدبّر و تعمّق داشت، که مقصود اصلی از قرائت قرآن همان تدبّر است چنانکه قرآن کریم می فرماید:«افَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ»(چرا در قرآن تدبّر نمی کنند؟ آيا به قرآن [عميقاً] نمى انديشند ؟)و می فرماید:«وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِيلًا »(قرآن را با وقار و طمأنینه بخوان)
ترتیل به انسان فرصت می دهد که در آیات آن تعمّق کند، لذا امر شده که قرآن با «ترتیل» خوانده شود.
و در حدیثی حضرت رسول اکرم(ص) می فرماید:عبادتی که از روی فهم نباشد سودی ندارد و قرائتی که در آن فکر و تأمّل نباشد سودی ندارد.
و نیز گفته شده که تکرار یک آیه تأثیر روانی عجیبی در تدبّر و تعمّق قرآن دارد.
۳) تفهّم معانی قرآن
قاری قرآن به هنگام قرائت قرآن از هر آیه ای باید معنائی را که شایسته آنست دریابد،زیرا قرآن کریم شامل معارف بسیاری از «صفات حق تعالی، حالات پیامبران، سرگذشت مؤمنین و کفار، و حالات فرشتگان، اوامر و نواهی خداوند متعال ، بهشت و جهنم، پندها و حکمتها و وعده و وعیدها» می باشد، و لذا قاری قرآن باید در این معانی دقیقاً بیندیشد تا اسرار و دقایق و حقایق آن بر او آشکار گردد.
کسی که به هنگام خواندن و شنیدن قرآن کریم معنای آنرا نفهمد و حتی از حداقل معنی و مفهوم آن محروم باشد، بهره چندانی از قرائت خود نخواهند داشت.
ونیز کسانی که معنای آیات را می فهمند اما انکار کرده و به آن عمل نمی کنند مشمول این آیه خواهند بود:
«أُولَـئِكَ الَّذِينَ طَبَعَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ»(آنها کسانی هستند که خداوند بر دلهایشان مهر زده است ).
ما کلمات را با چشم می بینیم ، و با زبان میخوانیم, و با گوش میشنویم اما تدبر کردن کار «قلب» است.
اگر آیات قرآن بر قلب انسان اثر نکند و از حقایق قرآن استفاده نشود .
قرآن در این باره می فرماید:اینها کسانی هستند که «طبع الله علی قلوبهم»
چرا ؟
چون روی قلب اینها پرده ای (از غفلت و جهل و شبهات و انکار حق ) قرار گرفته شده اینها حقایق را نمی فهمند بنابراین اینها کسانی هستند که خداوند بر قلب اینها مهر زده .
قبلا” اگر میخواستند کسی به یک جای معینی وارد نشود بر در انجا مهر میزدند،همینطور گاهی بر قلب بعضی مهر زده شده «طَبَعَ اللّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ» و کسانی که فقط اکتفا به کلمات و ظاهر قرآن دارند و در آن تدبّر نمی کنند،
خداوند باز هم میفرماید :«اَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا »
( چرا در پیرامون آیات قرآن تدبر نمی کنند ؟ مگر بر دلها قفل زده شده است ) پس اگر کسی در قرآن تدبر نکند، آیات قرآن بقلب او تأثیر نمیکند ( آیا بر قلب ها قفل است ؟ )