موانع حضور قلب

موانع حضور قلب
از جمله عوامل ديگري که مانع حضور قلب در نماز مي‌شود، توجه بيش از حد به الفاظ نماز از لحاظ تجويدي است. اين مسأله باعث مي‌شود که انسان از حقيقت و باطن نماز غافل بماند.

البته قرائت صحيح آيات و اذکار نماز واجب است، اما نبايد به‌گونه‌اي باشد انسان به وسواس بيفتد و تمام توجه خود را تنها به الفاظ نماز متمرکز کند.

ريا کردن در نماز هم مانع حضور قلب مي‌شود. نمازي که انسان براي کسب عزت در برابر ديگران مي‌خواند، هيچ‌گونه معنويت و حضور قلب و قربي به دنبال نخواهد داشت. اگر او به اين مسأله معتقد باشد که «لا مؤثر في الوجود الا هو» (تاثير گذاري در وجود جز او نيست)، هيچ‌گاه طالب عزت از ديگران نخواهد بود و مطمئن مي‌شود که «عزت و ذلت» بندگان تنها به دست خالق و پروردگار عالميان است.

حال ممکن است اين سؤال به ذهن برخي افراد خطور کند که تحصيل حضور قلب در نماز زحمت فراوان دارد، و اصلاً چرا بايد تا اين اندازه به حضور قلب در نماز اهميت داد، اگر نماز را بدون حضور قلب بخوانيم چه اتفاقي مي‌افتد؟!

اين پرسش براي کسي ايجاد مي‌شود که از تأثير حضور قلب بي‌اطلاع باشد. اگر انسان در نماز حضور قلب نداشته باشد، مصداق اين آيه شريفه نخواهد بود:

«الَّذِينَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»؛ [بازگشتگان به سوي خدا] كساني [هستند] كه ايمان آوردند و دل‌هايشان به ياد خدا آرام مي‌گيرد، آگاه باشيد! دل‌ها فقط به ياد خدا آرام مي‌گيرد.

چون ذکر و ياد خداوند موجب آرامش است؛ مؤمنين کم‌تر دچار ناراحتي رواني مي‌شوند. زيرا اگر انسان قلب و باطن آرامي‌نداشته باشد، به بسياري از امراض روحي مانند اضطراب و افسردگي دچار مي‌شود که امروزه گريبان‌گير افراد بسياري شده و آرامش آنان را گرفته است.

البته اين بيماري‌ها به اين دليل است که انسان خدا را نشناخته است و نتوانسته با پروردگارش ارتباط عميق بر قرار کند که مورد آرامش او شود.

مي فرمايد: «الا بذکر الله تطمئن القلوب». خداوند وعده داده است که با ذکر او دل‌ها آرام مي‌گيرد. به بيان ديگر، اين بيماري‌ها از بي‌ايماني و يا ضعف ايمان و حب دنيا سرچشمه مي‌گيرند.

و چون ذکر و ياد خداوند، مايه آرامش روح و روان است، بايد از قلب انسان برخيزد و اگر تنها زباني باشد، آرامشي چنداني حاصل نخواهد شد.