حسین وارث عرفان انبیا

حسین وارث عرفان انبیا
در زیارت وارث می‌خوانیم:
السلام علیک یا وارث آدم صفوة الله؛
درود بر تو ای وارث برگزیده خداوند.
حال باید دید که حضرت آدم و دیگر انبیا، به چه خصوصیتی برگزیده خداوند شدند، که خداوند می‌فرماید:
^{{إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَىٰ آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}؛}
بى‏ترديد خدا آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را [به خاطر شايستگى‏هاى ويژه‏اى كه در آنان بود] بر جهانيان برگزيد.
گرچه تمام انبیا واسطه فیض و رحمت حق هستند و می‌خواستند آن رحمت حق را به سوی بشر نازل کنند اما هر کدام از انبیا ویژگی خاصی داشت.
خصوصیت حضرت آدم
در آیه ۳۰ سوره بقره می‌خوانیم:
{وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً}؛
آن زمان را ياد آر كه پروردگارت به فرشتگان گفت: به يقين جانشينى در زمين قرار مى‏دهم.
و خداوند حضرت آدم را خلیفه خود در روی زمین قرار داد.
و در آیه ۳۱ همین سوره می‌خوانیم:
{وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا}؛
و خدا همه نام‏ها را به آدم آموخت.
به عبارتی، اسماء و صفات و علم اسرار آفرینش را به وی آموخت؛ یعنی «علم نامتناهی» و امام حسین وارث این علم است.
خلیفه خدا
آدم خلیفه خداوند است؛ یعنی نماد انسانیت و «خلیفه خداوند در زمین بودن». خداوند اراده فرموده موجودی را خلق کند و او را خلیفه خود در زمین قرار دهد. البته همه انسان‌ها به طور عادی خلیفه خدا نیستند، بلکه انسان بالقوه استعداد دارد که می‌تواند خلیفه خداوند شود؛ اما باید در سایه تربیت الهی، این استعداد را به فعلیت رساند.
حالا باید دید انسان چگونه می‌تواند خلیفه خداوند در روی زمین شود. خلیفه خداوند یعنی خلیفه اسماء و صفات الهی و تخلق به اخلاق الهی. امام حسین متخلق به اخلاق الهی بود و وقتی می‌گوییم حضرت آدم خلیفه خداوند است، یعنی جامع تمام کمالات الهی است.
امام حسین هم وارث آدم و وارث تمام کمالات الهی است و در روز عاشورا تمام آن کمالات الهی مشاهده می‌شود. در کربلا «ایمان، صبر، شجاعت و شهامت، و تسلیم و توکل» امام حسین به نمایش گذاشته شد.
خصوصیت نوح
السلام علیک یا وارث نوح نبی الله؛
درود برتو ای وارث نوح پیامبر خداوند.
حضرت نوح چه ویژگی خاصی داشتند که امام حسین وارث ایشان است؟ از حضرت نوح چه چیزی در ذهن‌ها نقش می‌بندد؟ آری! طوفان و کشتی نوح.
در قرآن می‌خوانیم: حضرت نوح به امر خداوند کشتی ساخت، و مؤمنین با قرار گرفتن در آن کشتی، از غرق شدن و عذاب الهی نجات یافتند. در احادیث نیز از رسول اکرم نقل شده است:
الا انَّ مَثَل اهل بیتی فیکم مثَل سفینه نوح، من رکبها نجی و من تخلف عنها غرق؛
خاندان و اهل بیت من همچون کشتی نوح هستند، که هرکس به آن‌ها تمسک جوید، نجات می‌یابد، و هر کس از آن‌ها جدا شود غرق خواهد شد.
حسین؛ کشتی نجات
امام حسین کشتی نجات است؛ «ان الحسین سفینة النجاة». آری! امام حسین کشتی نجات است، همان‌طور که حضرت نوح به وسیله کشتی‌ای که به فرمان خداوند ساخت و مؤمنان را در آن قرار داد بر طوفان غلبه کرد. و حتی فرزندش را نصیحت کرد با ما بیا که جز این راه نجاتی نیست؛ ولی چون فرزند سوار بر کشتی نشد جزو غرق شدگان شد.
و امام حسین نیز بر طوفان طغیان یزید و بنی امیه غلبه کرد. پس هر کس بخواهد، از طوفان‌ها و حوادت دنیا، دین و انسانیت خود را نجات دهد، باید در کشتی حسین قرار گیرد؛ زیرا فقط اهل بیت هستند که می‌توانند کشتی زندگی را به ساحل سعادت برسانند.
خصوصیت ابراهیم
السلام علیک یا وارث ابراهیم خلیل الله؛
درود بر تو ای وارث ابراهیم خلیل خداوند.
نام حضرت ابراهیم چه چیزی را در ذهن تداعی می‌کند؟ و حضرت ابراهیم چه خصوصیتی داشتند که امام حسین وارث ایشان هستند؟
ابتلائات عظیم
حضرت ابراهیم، خلیل خداوند بود و آزمایش‌های فراوانی را با موفقیت پشت سر گذاشت.
^{{وَإِذِ ابْتَلَىٰ إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}؛}
و [ياد كنيد] هنگامى كه ابراهيم را پروردگارش به تكاليفى [بسيار مهم] آزمايش كرد، پس او همه را به طور كامل به انجام رسانيد، پروردگارش [به خاطر شايستگى او] فرمود: من تو را براى همه مردم پيشوا قرار دادم. ابراهيم گفت: و از دودمانم [نيز پيشوايانى برگزين]. [پروردگار] فرمود: پيمان من [كه امامت و پيشوايى است] به ستمكاران نمى‏رسد.
مبارزات حضرت ابراهیم با نمرود و شکستن بت‌ها، و نیز آمادگی برای ذبح عزیزترین سرمایه‌اش در دنیا، یعنی فرزندش اسماعیل از برجسته‌ترین ویژگی‌های آن حضرت بود.
امام حسین هم بت شکن بود و حکومت بنی امیه را ویران کرد؛ به گونه‌ای که بعد از واقعه کربلا، یزید تنها حدود سه سال و چند ماه زندگی کرد و بعد هم خاندان بنی امیه متلاشی شد.
امام حسین همچنین از تمام چیزهایی که داشتند برای رضای خداوند گذشتند و همانند حضرت ابراهیم امتحان‌های بزرگ و دشواری را پشت سر گذاشت.
امتحان کدام سخت‌تر بود
امتحان کدام یک از آن‌ها سخت‌تر بود؟ برای پاسخ به این پرسش باید بیش‌تر مطالعه کرد و کوشید عمق مسائل را درک نمود. توجه کنید؛
به حضرت ابراهیم امر شد که فرزندش را قربانی کند اما بعد به فرمان خداوند قربانی انجام نشد. اما امام حسین؛ تمام افراد خانواده‌اش و برادران و فرزندان یک به یک در راه خدا قربانی شدند و سرانجام خودش نیز در این راه قربانی شد..
خصوصیت اسماعیل
السّلام علیک یا وارث اسماعیل ذبیح الله؛ درود بر تو ای وارث حضرت اسماعیل کشته شده در راه خداوند.
ما می‌گوییم ذبیح الله اما حضرت اسماعیل کشته نشدند، ولی امام حسین هم کشته شدند، و هم بدترین ستم‌های ممکن در زمان شهادت برای ایشان رخ داد.ایشان ذبح شد و سر مبارکش را از بدن جدا کردند و بر سر نیزه در شهرها گرداندند و نزد نمرود زمان بردند. از این رو گفته‌اند: ذبح عظیم، حسین است که از فرزندان حضرت اسماعیل به‌شمار می‌آيد. آن‌جا که می‌فرماید:
^{{و فدیناه بذبح عظیم}؛}
و فدیه دادیمش به کشتنی بزرگ.
خصوصیت موسی
السلام علیک یا وارث موسی کلیم الله؛
درود بر تو ای وارث موسی هم‌کلام با خداوند.
وقتی می‌گوییم حضرت موسی، چه چیزی به یادمان می‌آید که امام حسین وارث او باشد؟ حضرت موسی با فرعون مبارزه کرد. و خداوند به او می‌فرماید:
^{{اذهَبَ إِلَىٰ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى}؛}
به سوى فرعون برو؛ زيرا او [در برابر خدا] سركشى كرده است.
امام حسين هم با طاغي زمان خود یعنی یزید مبارزه می‌کند. فرعون بت پرست بود و در زمان غرق شدن و مشاهده عذاب الهی اقرار به ایمان می‌کند؛ اما یزید خود را خلیفه مسلمانان می‌داند. و آیا طغیان‌گری بدتر و خطرناک‌تر از او وجود داشت؟ امام حسین با طغیان‌گری که می‌خواست آثار تمام پیامبران و حقيقت دين و آیين را از بین ببرد، جنگید.
خصوصیت عیسی
السلام علیک یا وارث عیسی روح الله؛
درود بر تو ای وارث عیسی روح خداوند.
وقتی می‌گوییم حضرت عیسی، چه چیزی به یادمان می‌آید که امام حسین وارث ایشان هستند؟
حضرت عیسی روح قدسی داشت و به اذن الهی بیماران را شفا می‌داد و حتی مردگان را نیز زنده می‌کرد و یا آن‌هایی را که کور مادرزاد بودند شفا می‌داد.
امام حسین شفادهنده دل‌ها و جان‌ها یعنی شفادهنده جسم و روح بشریت است. زیر گنبد امام حسین دعاها مستجاب می‌شود و قبر ایشان محل تلآلؤ انوار الهی است.و در حائر حسینی، مسافران هم نماز را کامل می‌خوانند؛ زیرا آن‌جا خانه صاحبدلان است.
خصوصیت محمد
السلام علیک یا وارث محمد حبیب الله؛
درود بر تو ای وارث محمد حبیب خداوند.
وقتی می‌گوییم حضرت محمد، چه چیزی به یادمان می‌آید که امام حسین وارث ايشان هستند؟ حضرت محمد با کفار قریش از جمله ابوسفیان و ابوجهل مبارزه کرد و امام حسین با فرزند ابوسفیان، یزید و ابن زیاد و عمربن سعد به مبارزه برخاست.
اگر تاریخ مبارزات پیامبر را مطالعه کنید، درمی‌یابید امام حسین وارث تمام کارهایی است که پیامبر انجام داده‌ است. البته مبارزات پیامبر با کافران و بت‌پرستان بود و آن‌ها حضرت محمد را به عنوان پیامبر قبول نداشتند و می‌گفتند او ساحر و شاعر است! اما امام حسین علیه یزیدی می‌جنگید که خود را جانشین پیامبر می‌دانست!
بنابراین هر کدام از پیامبران ویژگی خاص خود را دارد و تمام پیامبران مراتبی از کمالات انسانی را داراست. گفتیم هر پیامبری هدف پیامبر قبل از خود را ادامه می‌دهد و به مرتبه کمال بالاتری می‌رساند؛ امام حسین نیز هدف تمام انبیا را ادامه داد و به بالاترین درجات کمال رساند.
محمد؛ حبیب خدا
حضرت محمد عاشقی بود که راز و نیازهایی با خداوند داشت. حبیب یعنی کسی که خداوند او را دوست دارد و او هم خداوند را دوست دارد.
^{{فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَه}؛}
خدا به زودى گروهى را مى‏آورد كه آنان را دوست دارد و آنان هم خدا را دوست دارند.(حضرت محمد حبیب خداوند است).
و وقتی پیامبر می‌فرماید: «حسین منی و أنا من حسین» امام حسین هم حبیب خداوند می‌شود.
هنگامی که حضرت ابراهیم می‌فرماید:
^{{إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ}؛}
من به دور از انحراف و با قلبى حق‏‌گرا همه وجودم را به سوى كسى كه آسمان‏ها و زمين را آفريد، متوجه كردم و از مشركان نيستم.
یعنی معبود باطل را عبادت نمی‌کنم و شما هم معبود باطل را عبادت نکنید. امام حسین در قیام خود به مردم فهماند که نباید معبود باطل را عبادت کنند و باید هر معبودی غیر از خداوند از بین برود. گفته می‌شود حضرت عیسی مریض‌ها را شفا می‌داد و به فقرا و مساکین و مستمندان کمک می‌کرد.
ای حسینی‌ها! ما می‌گوییم مسیحیان اخلاق و رفتارهای خوبی دارند و آن اخلاق الهی و رفتارهای خوب، فضائلی هستند که خداوند توسط تمام انبیا به بشریت عنایت فرموده و اما پیام همه انبیا یک اصل است: خداشناسی و یکتاپرستی؛ و این‌که انسان با تعلیم و تربیت الهی، خلیفه خداوند در روی زمین و مخلّق به اخلاق الهی شود.
بنابراین پیروان هر دین و آیینی هر اندازه به این هدف انبیا نزدیک‌تر باشند، زودتر به حقیقت خواهند رسید و از رحمت الهی بهره بیش‌تری خواهند برد.
حضرت نوح وقتی به امر خداوند کشتی می‌سازد و از تمام حیوانات یک جفت در کشتی قرار می‌دهد، به ایشان وحی می‌شود که مورچه را در طبقه بالا قرار دهد؛ زیرا مورچه کوچک و ضعیف است و پایمال می‌شود.
انبیا در همه مراحل، ملاحظه تمام امور مردم را می‌کردند؛ چون از طرف خداوند آمده بودند. حضرت محمد هم مظهر بخشندگی بود، و به تمام فقرا و مساکین رسیدگی می‌کرد، و زندگی خودشان هم مانند مردم عادی بود. حضرت علی هم مانند پایین‌ترین طبقه مردم از لحاظ خوراک و پوشاک زندگی می‌کرد و سایر ائمه نیز توجه ویژه‌ای به مساکین و مستمندان داشتند.
السلام علیک یا وارث محمد حبیب الله؛
درود بر تو ای وارث محمد حبیب خداوند.
امام حسین هم حبیب خداوند و محبوب دل‌هاست. بعد از واقعه کربلا شور و غوغایی برپا شد؛ مانند توابین و مختار که برای خون‌خواهی اباعبدالله حسین قیام کردند.
و بعد از حدود چهارده قرن از قیام عاشورا، هنوز با یاد حسین در دل‌های مؤمنان جوش و خروشی بر پا می‌شود. متأسفانه اغلب فقط ده روز اول ماه محرم به عزاداری و سوگواری و گفتن همان کلمات تکراری در عزاداری‌ها پرداخته می‌شود، و بعد از دهه عاشورا تنها از اسارت اهل بیت و بردن اسیران به شام گفته می‌شود، و بعد هم از اربعین حسینی… . یعنی فقط از جنبه حماسی و از شهادت به معنای قتل سخن گفته می‌شود.
حبیب الله یعنی عاشق خدا شدن؛ {یحبهم ویحبونه} (خدا آنان را دوست دارد و آن‌ها خدا را). اگر همه ما عاشقی را یاد بگیریم، معشوق خداوند می‌شویم و اگر خداوند را دوست بداریم هر آن‌چه را خداوند فرموده، انجام می‌دهیم. چنان‌چه ارتباطمان را با خداوند آن‌طور که خودش از ما می‌خواهد برقرار سازیم، مصداق آیه زیر می‌شویم:
^{{فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}؛}
خدا به زودى گروهى را مى‏آورد كه آنان را دوست دارد، و آنان هم خدا را دوست دارند.
به هر حال اگر خدا را دوست بداریم و محبوب ما فقط خدا باشد، باید همیشه در رضای معشوق بکوشیم. حال به قلب خود مراجعه کن و ببین خدا را چقدر دوست داری و از او راضی هستی، واوامر او را چگونه انجام می‌دهی.
خاتم انبیا حبیب خداوند و خدا هم معشوق خاتم انبیا بود. هرکس حبیب خدا شود خدا او را دوست می‌دارد. البته این عشق، مادی نیست که تا وقتی مشکلی نداریم او را دوست داشته باشیم، اما همین که ابتلائی در زندگی ما پیش آمد با خدا قهر کنیم و زبان به اعتراض گشاییم!
اکثر مردم فقط تا هنگامی خداوند را دوست دارند که همه چیز بر وفق مرادشان باشد و آسوده خاطر باشند، اما اگر مشکلی پیش آید ایمانشان متزلزل می‌شود و دیگر عشق و دوست داشتن را فراموش می‌کنند و حتی ممکن است نماز هم نخوانند و تصور می‌کنند به خداوند ضرر می‌رسانند!
هرکسی که عاشق خداوند باشد عاشق پیامبر خداست و هر آن کس که عاشق پیامبر خدا باشد، عاشق حسین است، و هرکس عاشق حسین باشد، حسین هم او را دوست دارد. این عشق دو طرفه است. و هر کسی را حسین دوست داشته باشد خداوند هم او را دوست می‌دارد.
نگاه عاشق همیشه به معشوق است و در همه امور از وی پیروی می‌کند و در پی رضایت اوست.
حال اگر امام حسین همه هستی خود را در راه خداوند فدا می‌کند، تو هم باید همه هستی‌ات را در راه خدا فدا کنی. اگر کسی همه چیزهایی را که دوست دارد در راه خداوند فدا کند، آن وقت همه چیز به دست می‌آورد و هر انسان هر اندازه فداکاری و ایثار داشته باشد به همان اندازه دریافت می‌کند. البته باید مخلص باشد و عمل خود را خالص گرداند. بعضی اوقات چیزی از انسان نمی‌گیرند، ولی انسان اعلام آمادگی می‌کند و گاهی خداوند، انسان را آزمایش می‌نماید تا مشخص شود تا چه اندازه مخلص است. اما اگر کسی نمی‌تواند آن‌چه را که دوست دارد در راه پروردگار بدهد، از عشق و عاشقی و فداکاری چیزی درک نکرده است.
مکتب حسین عشق است
مکتب امام حسین مکتب عشق و فداکاری است و اگر بخواهیم واقعه عاشورا را با عقل بررسی کنیم، عقل می‌گوید بهتر است امام حسین این راه را انتخاب نکند.به عبارتی دیگر عقل می‌گوید امام حسین نباید به همراه خانواده و عده بسیار اندک، با حکومت بنی امیه که ۴۰ سال در شام حکومت کرده‌اند و بیت‌المال را در اختیار دارند و مردم را با پول مردم به سوی خود دعوت می‌کنند مبارزه کند.
صراع عقل و عشق
آری! عقل می‌گوید: اگر بروی کشته می‌شوی. ولی عشق می‌گوید: اگر بروی به شهادت می‌رسی و شهادت یعنی عشق، زنده شدن و رسیدن به معبود حقیقی.
لاابـالـی عشـــق بـاشــد نــی خــرد
عقـل آن جویـد که از آن سـودی بـرد
بنابراین مکتب امام حسین مکتب عشق است؛ منتها در هر مکتبی باید مراحلی طی شود. اگر این مراحل را به سیر تحصیلی تشبیه کنیم؛ از کودکستان و آمادگی، دبستان، راهنمایی، دبیرستان و دانشگاه و مراحل بالاتر را بایستی یکی بعد از دیگری گذراند، تا به درجات بالای عشق الهی نائل شد. پس هر انسانی می‌تواند به مرحله بالاتر از مرحله موجود برسد، و این به تلاش و همت خود او بستگی دارد.
مثلاً آنان که در کلاس‌های ابتدایی هستند از کسانی که در دبیرستان تحصیل می‌کنند، سواد و معرفت کم‌تری دارند و همین‌طور سواد دبیرستانی‌ها از دانشگاهی‌ها کم‌تر است. به هر حال، هر کسی می‌تواند به اندازه معرفت خود از این مکتب عشق بهره گیرد. اگر انسان در این مکتب ثبت نام کند و درس ولایت را فرا گیرد، معنای ایثار و فداکاری و شهامت و شجاعت را یاد می‌گیرد، و افزون بر آن، معرفت و علم و حکمت نیز می‌آموزد. آن وقت عاشق می‌شود و خداوند را می‌شناسد، در این صورت است که امام حسین را هم خواهد شناخت.
تجلی عشق الهی در عاشورا
اگر می‌خواهید عشق حقیقی را بدانید و عاشق حقیقی را بشناسید، باید امام حسین را در روز عاشورا نظاره کنید؛ زیرا به وسیله امام حسین عشق به تمام معنا در کربلا و در روز عاشورا تجلی یافت.
اهل بیت همگی عاشق بودند. آن‌جا که به حضرت زینب گفتند: آیا دیدی که خدا با برادرت حسین چه کرد؟ فرمود: «ما رأیت الا جمیلا» به جز زیبایی چیزی ندیدم.
سبحان الله! این چه مکتبی است؟! معرفت این مکتب برای امثال ما مشکل است. البته وقتی در مرثیه‌ها از گریه و موهای پریشان حضرت زینب گفته می‌شود می‌توانیم درک کنیم، اما این کلمات گوهر بار حضرت زینب را نمی‌توانیم به درستی درک کنیم. تمام برادران و پسران خود و اهل بیت و حسین عزیزش به شهادت می‌رسند؛ اما همه را زیبایی می‌بیند.
اگر بخوایم کلمات گوهر بار حضرت زینب را درک کنیم باید عاشق شویم و برای عاشق شدن باید در این مکتب وارد شویم. باید در معرفت این مکتب بسیار بکوشیم و به درجه فارغ التحصیلی برسیم تا معنای عشق حسینی را دریابیم.
از خداوند می‌خواهیم به ما توفیق عنایت فرماید تا به صورت عینی در این مکتب عشق وارد شویم و درس عشق و ایثار بیاموزیم تا سخنان آن‌ها را درک کنیم و دریابیم که هر کس به اندازه سعی و کوشش خودش می‌تواند از این باده عشق سیراب شود؛ در این وقت است که انسان سرمست می‌شود و مصیبت‌ها را هم زیبا می‌بیند؛ زیرا همه را از خدا و در راه خدا می‌داند. چنین انسانی حتی در زندگی عادی و روزمره‌اش هم هیچ احساس خوف و ترس ندارد. و انسانی می‌شود که قرآن در موردش می‌فرماید:
^{{أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}؛}
آگاه باشيد! به يقين، دوستان خدا نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مى‏شوند.
در جلسات آینده به توفیق الهی در مورد عشق الهی و حسینی به بحث می‌پردازیم. البته مسائل حماسی و مبارزاتی امام حسین بسیار مهم هستند و ابتدا باید این امور فهمیده شوند؛ زیرا در این صورت می‌توانیم عشق حسینی را بیش‌تر درک کنیم. باید فداکاری‌ها و ایثار و حماسه و مبارزات امام حسین را بفهمیم و بدانیم ریشه تمام شهامت‌ها و شجاعت‌های ایشان، ایمان و عشق الهی است.
امیدواریم بتوانیم مکتب عرفان حسینی را درمیان مردم متداول کنیم تا مکتب عشق حسینی رواج یابد و فارغ‌التحصیلانی داشته باشد، که آن‌ها منتظرین واقعی ظهور منجی بشریت خواهند بود.