بُعد حماسی نهضت عاشورا
جنبه حماسی نهضت امام حسین در روز عاشورا به قدری شگفتآور و عظیم بوده که همه ابعاد را تحت شعاع قرار داده است. و گفته شد در این نهضت چند بُعد وجود دارد و از چند دیدگاه به آن پرداخته شده است.
دیدگاه عام، دیدگاه خاص، و دیدگاه خاص الخاص
دیدگاه عام، همان دیدگاه حماسی و نماد مبارزه و قیام علیه استبداد و ظلم ستیزی است. این دیدگاه از اولین روزهای شهادت حسین در سال۶۱ هجری تا به امروز ادامه دارد. شهادت امام حسین تأثیر فوقالعادهای بر جامعه اسلامی آن زمان، بخصوص شیعیان برجای گذاشت و دورهای نو را برای نهضتهای تشیع به وجود آورد.
شهادت غمانگیز نواده پیامبر با آن وضع فجیع، عواطف اخلاقی و مذهبی مردم را برانگیخت، چنانکه قیام عاشورا و شهادت امام حسین موجب انقلابهای فراوانی شد؛ از جمله مردم در مدینه شورش نمودند و در کوفه قیام توابین برپا شد.
دیدگاه اهل ادب و سیاست (دیدگاه خاص)
عباس محمود عقاد میگوید:
نام حسین پرچمی بود که هرکس حقی از او پایمال شده گرد آن میآمد. امام حسین فراتر از مذهب شیعی بلکه فراتر از اسلام و حتی فراتر از دین است. حسین رمز مقاومت، ایستادگی، آزادگی، عزت نفس و ظلم ستیزی به حساب میآید.
عبدالرحمن شرقاوی، نویسنده مصری، میگوید:
حسین شهید راه دین و آزادگی است. نه تنها شیعه باید به نام حسین ببالد، بلکه تمام آزادمردان دنیا باید به این نام شریف افتخار کنند.
گاندی، مصلح بزرگ هند، هم میگوید:
من برای ملت هند چیز تازهای نیاوردم، بلکه فقط نتیجهای را که از مطالعات خود پیرامون واقعه کربلا به دست آورده بودم به ملت هند تقدیم کردم.
محمد جناح، مؤسس پاکستان، نیز از همین منظر به امام حسین مینگرد و معتقد است: «مسلمانان باید از قربانی عراق سرمشق بگیرند و از او پیروی کنند». وی به مقبول بودن شخصیت امام حسین در میان غیرمسلمانان اشاره دارد.
آنتوان بارا، ادیب مسیحی، امام حسین را شهید اسلام، مسیحیت، یهودیت، و همه ادیان و عقائد انسانی میداند.
یکی از کشیشان و قدیسان مسیحی هم میگوید:
اگر حسین متعلق به ما بود، برای او در هر شهر و دیاری پرچمی نصب میکردیم و مردم را، «به نام او و تنها به نام او به مسیحیت فرا میخواندیم».
سلیمان کتانی، دانشمند مسیحی لبنانی، کتابی دارد که در آن از قیام امام حسین خروش و انقلابی را دریافت میکند که جهل و ناتوانی و زبونی را خاتمه میدهد و معتقد است که حماسه امام، جانفشانی برای به دست آوردن ارزشها و دفاع از حق است.
بولس سلامه، شاعر مسیحی، هم در وصف امام حسین ملحمه میسراید و وقتی با تعجب و یا اعتراض مسیحیان روبرو میشود، میگوید: «اگر شیعه یعنی انقلاب علیه ظلم و ستم، من شیعهام». این نوع نگرش در بسیاری از اندیشههای دانشمندان شرق و غرب دنیا دیده میشود.
شاید به جرأت بتوان ادعا کرد، که در کمتر حادثهای شاعران اینگونه پا به میدان گذاشته و اشعاری همه جانبه گفتهاند.
قیام امام حسین سمبلی برای مبارزه با بیعدالتیها، و یاد این قیام روزنهای برای نجات و تحرک مردم است.
ابعاد ظلمانی و نورانی در عاشورا
آنچه بیشتر مورد توجه قرار گرفته، همان جنبه مصداق {من یفسد فیها و یسفک الدماء} است که قهرمانان آن یزید، ابن زیاد، عمرسعد، حرمله و… هستند. اما به آن جنبه روشن و نورانی و {انی اعلم ما لا تعلمون} که قهرمانان آن حسین و زینب، علی اکبر و ابوالفضل هستند، کمتر توجه شده است.
همچنین ببینید
چیستی زهد
چیستی زهد زهد که در فارسی از آن به ساده زیستی تعبیر می کنیم، چنان …
شرح مناجات شعبانیه
عناوین اصلی شرح مناجات عبارتنداز: اجابت دعا، ابتدای دعا به صلوات ، صلوات بر پیامبر …
مناجات شعبانیه
مناجات شعبانیه تاکید بر خواندن مناجات شعبانیه مناجات «شعبانیه» را خواندید؟ بخوانید آقا! مناجات …