ادامه درس

تفسیر عرفانی و تربیتی سوره حمد 

ارتباط انبیاء با اسم رب

حضرت سلیمان نیز واژه رب را در دعا خواند که:

قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِي وَهَبْ لِي مُلْكًا لَا يَنْبَغِي لِأَحَدٍ مِنْ بَعْدِي ۖ إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ ﴿٣٥﴾
فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّيحَ تَجْرِي بِأَمْرِهِ….
(سوره ص)

به راستى سليمان را [درباره فرزندش] آزموديم ، و [آزمون اين بود كه] بر تختش جسدى [بی ‏جان از فرزندش] افكنديم [فرزندى كه سليمان به زنده بودن او بسيار اميد داشت] ، آن گاه به درگاه خدا رجوع كرد [و همه امورش را به خدا واگذاشت . ] «۳۴»

گفت : اى پروردگار من مرا بيامرز و حكومتى به من ببخش كه بعد از من سزاوار هيچ كس نباشد ؛ يقيناً تو بسيار بخشنده‏اى .«۳۵»

با اجابت دعاى او باد را براى او مسخّر كرديم كه به فرمان او هر جا كه می خواست آرام روان می ‏شد .

جالب آنکه خداوندش داد آن پادشاهی، که بر جن و انس و طیور فرمان روا بود و کسی دیگر چنین ملکی نیافت.

ربوبیت همه عالم را فرا گرفته

و اما در باره حضرت ابراهیم (ع) قرآن می فرماید:

سلام بر ابراهیم(ع) باد که خواست از «رب خویش» آنچه واقعا خواستنی بود :

وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۖ قَالَ وَمَنْ كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ قَلِيلًا ثُمَّ أَضْطَرُّهُ إِلَىٰ عَذَابِ النَّارِ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ 

و [ياد كنيد] آن گاه كه ابراهيم گفت : اى پروردگار من اين [مكان] را شهرى امن قرار ده و اهلش را آنان كه به خدا و روز قيامت ايمان آورده‏ اند از هر نوع ميوه و محصول روزى بخش . خدا فرمود : [دعايت را درباره مؤمنان اجابت كردم ، ولى] هر كه كفر ورزد بهره اندكى به او خواهم داد ، سپس او را به عذاب آتش می ‏كشانم و آتش عاقبت بدی است.
و زمانی که کعبه را بنا کردند با «اسم رب» چنین خواسته های خود را بیان و دعا می کنند (بقره/ ۲۰)

 وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿١٢٧﴾

 رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ 

رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ وَمَنْ يَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلَّا مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ ۚ وَلَقَدِ اصْطَفَيْنَاهُ فِي الدُّنْيَا ۖ وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ ﴿١٣٠﴾

إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ ۖ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ 

و [ياد كنيد] زمانى كه ابراهيم و اسماعيل پايه‏ هاى خانه كعبه را بالا می بردند [و به پيشگاه حق می ‏گفتند :] اى پروردگار ما ! [اين عمل را] از ما بپذير كه تو شنوا و دانايى.
اى پروردگار ما ! ما را [با همه وجود] تسليم خود قرار ده ، و نيز از دودمان ما امتى كه تسليم تو باشند پديد آور ، و راه و رسم عبادتمان را به ما نشان ده ، و توبه ما را بپذير ، كه تو بسيار توبه‏ پذير و مهربانى.

اى پروردگار ما ! در ميان آنان پيامبرى از خودشان برانگيز ، كه آيات تو را بر آنان بخواند ، و آنان را كتاب و حكمت بياموزد ، و [از آلودگی هاى ظاهرى و باطنى] پاكشان كند ؛ زيرا تو تواناى شكست‏ ناپذير و حكيمى .

این درس ادامه دارد