شک در قران نیست

الم ﴿١﴾ ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِلْمُتَّقِينَ ﴿٢﴾ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ ﴿٣﴾ وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ﴿٤﴾ أُولَٰئِكَ عَلَىٰ هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

الم«۱» در [وحى بودن و حقّانيّت] اين كتابِ [با عظمت] هيچ شكى نيست ؛ سراسرش براى پرهيزكارانْ هدايت است .«۲» آنان كه به غيب ايمان دارند و نماز را بر پا ميدارند و از آنچه به آنان روزى داده‏ايم انفاق مي‏كنند . «۳» و آنان كه به آنچه به سوى تو و به آنچه پيش از تو نازل شده ، مؤمن هستند و به آخرت يقين دارند .«۴» آنانند كه از سوى پروردگارشان بر [راهِ] هدايت ‏اند و آنانند كه [بر موانع راه سعادت] پيروزاند.

در عبارت نورانی «ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِيهِ»در [وحى بودن و حقّانيّت] اين كتابِ [با عظمت] هيچ شكى نيست

 ریب یعنی چه؟

«ریب» حالتی از اضطراب است که با شک کردن انسان پیش می‌آید.ممکن است انسان در پاره‌ای از مسائل شک کند، اما هیچ‌گونه حالت اضطرابی برای او پیش نیاید.

ولی در جایی که مسأله از اهمیت فوق‌العاده ویژه‌ای برخوردار باشد، با شک کردن حالت اضطراب را با خود به همراه خواهد داشت.برای مثال، اگر انسان در وقوع یا عدم وقوع قیامت شک کند، حالت اضطراب و ناراحتی برایش ایجاد می شود و باعث منقلب شدن او می‌شود.

حتی اگر سعی کند به ظاهر خود را بی‌اهمیت نشان دهد، استقرار و آرامش درونی نمی‌یابد، چون فطرت انسان با این مسائل، به ویژه مسائل عقیدتی آشناست.انسان باید نسبت به این مسائل به استقرار برسد و در صورت عدم استقرار، به آرامش نخواهد رسید.

از این‌رو این‌گونه شک‌ها را «شک مریب» می‌گویند. یعنی شکی که انسان با وقوع آن به شدت رنج می‌برد: «ذلک الکتاب لاریب فیه.»

«ذلک الکتاب» که اشاره به جنبه «عند اللهی» قرآن در عوالم بالا دارد،هیچ شکی در آن وارد نیست؛ چرا که غیر از حقیقت چیز دیگری وجود ندارد.اما در این دنیا که حق و باطل در کنار هم قرار گرفته‌اند و ما از تشخیص آن‌ها عاجزیم، شک امری طبیعی است.

البته کسی که دارای فهم و دانایی باشد اگر شک کند، باید دنبال شک را گرفته تا به جواب برسد.حال چه آن شک در زمینه عقائد باشد یا اخلاق و یا در هر زمینه دیگر.انسان باید با تلاش به بحث و تحقیق و بررسی بپردازد و با استفاده از قرآن و سخنان گران‌بهای پیامبر(ص) و ائمه(ع) شک خود را به یقین تبدیل کند.

در غیر این‌صورت شیطان نیز او را وسوسه می‌کند و چون هیچ‌گاه در مورد عدم وقوع قیامت قانع نمی‌شود؛ چرا که در دل و فطرت خود وقوع قیامت را می‌داند.قرآن کریم، شک در مورد کتاب‌های آسمانی و قیامت را به شدت نفی می‌کند:«ذلک الکتاب لاریب فیه»

و در باره شک در قیامت می فرماید:رَبَّنَا إِنَّكَ جَامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لَا رَيْبَ فِيهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُخْلِفُ الْمِيعَادَ ﴿٩﴾اى پروردگار ما قطعاً تو در روزى كه هيچ شكى در آن نيست، گردآورنده همه مردمى؛ مسلماً خدا خلف وعده نمي‏كند .

این «نفی ریب» به این معناست که به هیچ‌روی جایی برای شک کردن باقی نمی‌ماند؛ چرا که در قیامت هیچ باطلی اعم از گناه، دروغ، معصیت و… راه ندارد:ذَٰلِكَ الْيَوْمُ الْحَقُّ ۖ آن [روز] روز حق است، بلکه هر چه در قیامت وجود دارد، حقیقت محض است.برعکس، در دنیا همیشه در کنار حق، باطلی نیز وجود دارد.

از این‌رو، عده‌ای در حقانیت قرآن، معاد، کتب آسمانی، عدل خداوند و… شک می‌کردندو به پیامبران خود به صراحت می‌گفتند: سخنان شما برایمان مشکوک است.«انا لفی شک مما تدعونا الیه منیب.»از این‌رو، «نفی ریب» از قرآن به این معناست که چون قرآن کلام خداست، شایسته نیست که در آن شک کنید.

اگر انسان به خدا ایمان دارد، باید بداند؛که علم خداوند فوق علم همه کائنات است و در مورد این‌که قرآن سخن خداست نیز هیچ شکی وجود ندارد.

چون در رابطه با تحدی که قرآن برای انسان‌ها در مورد حقانیت خود مبنی بر آوردن یک سوره مانند قرآن بیان فرمودند، هیچ‌کس نتوانست به آن پاسخ دهد.

وَإِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿٢٣﴾ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ ﴿٢٤﴾

و اگر در «وحى بودن» آنچه ما بر بنده خود [محمّد صلى ‏الله‏ عليه ‏و‏آله] نازل كرديم ،در ترديد و شك هستيد پس سوره‏اى مانند آن بياوريد ، و براى اين كار شاهدان خود را [از فُصحا و بُلغاى بزرگ عرب] در برابر خدا فرا خوانيد ، اگر «در گفتارتان كه اين قرآن وحى نيست» راستگو هستيد.«۲۳» و اگر اين كار را انجام نداديد ـ كه هرگز نمي ‏توانيد انجام دهيد ـ نهايتاً از آتشى كه هيزمش مردم و سنگ‏هايند بپرهيزيد ؛ آتشى كه براى كافران آماده شده است

انسان باید عقائد خود را تقویت کند تا این‌که در هیچ اموری از دین مبتلا به شک نگردد.عزیزان من همانطور که معرفت الله عمیق است، تا جایی که حضرت رسول(ص) می‌فرمایند:«ما عرفناک حق معرفتک و ما عبدناک حق عبادتک».

هر اندازه که انسان معرفت بیشتری کسب کند ، و در زمرة متقین و مؤمنین قرار گیردو بتواند در جرگه «مطهرین» درآید، قادر خواهد بود که به حقایق قرآن آگاهی یابد و ایمان خود را بوسیله آن قوی کند..