پاداش کسیکه هیبت و عظمت الهی بر وی غالب گردد
آیات ۴۶ تا ۵۳ .
وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ﴿٤٦﴾ فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ﴿٤٧﴾ ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿٤٨﴾ فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ﴿٤٩﴾ فِيهِمَا عَيْنَانِ تَجْرِيَانِ ﴿٥٠﴾ فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ﴿٥١﴾ فِيهِمَا مِنْ كُلِّ فَاكِهَةٍ زَوْجَانِ ﴿٥٢﴾ فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ ﴿٥٣﴾
و براى كسى كه از ايستادن در پيشگاه پروردگارش [در قيامت براى حسابرسى] بترسد دو بهشت است .«۴۶» پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مىكنيد ؟«۴۷»
[دو بهشتى كه [داراى درختان و شاخسارهاى باطراوت و انبوه است .«۴۸» پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مىكنيد ؟«۴۹» در آن دو بهشت دو چشمهاى است كه همواره جارى است .«۵۰» پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مىكنيد ؟«۵۱» در آن دو بهشت از هر ميوهاى دو نوع فراهم است .«۵۲» پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مىكنيد ؟«۵۳»
تفسیر آیات
پاداش کسیکه هیبت و عظمت الهی بر وی غالب گردد
در این آیات دوزخیان را به حال خود رها کرده، به سراغ بهشتیان می رود، و از نعمتهای دلپذیر و بی نظر و شوق انگیز بهشت قسمتهائی را بر می شمرد، تا در مقایسه با کیفرهای شدید و دردناک دوزخیان اهمیت هر کدام روشنتر گردد.
می فرماید:
«و لمن خاف مقام ربه جنتان»
برای کسی که از مقام پروردگار بترسد در بهشت است.
برای این آیه چند تفسیر بیان شده:
۱ – کسی که بترسد از ایستادن در موقف حساب و نزد پروردگار و ترک معاصی کند.
۲ – کسی که بترسد و بداند خدا شاهد و حافظ اعمال او است، و در معصیت جسارت ننماید و بطاعات اتیان نماید چنین کسی وی را دو بهشت است، شاید مقصود از (مقام ربه) مرتبة عظمت و کبریائی او است.
و چون خوف و خشیت بدون معرفت به مقام ربوبی برای کسی میسر نخواهد گردید، پس ممکن است اشاره به این باشد که آن کس که خدا را به عظمت و جلال و به مقام الوهیّت شناخت، و شناسائی او سبب خوف و خشیت او گردید، چنانچه فرمود: «انما یخشی الله من عباده العلماء»، برای چنین کسی دو بهشت است.
حدیثی از امام صادق (ع): « من علم ان الله یراه، و یسمع ما یقول، یعلم ما یعلمه، من خیر و شر، فیحجزء ذلک عن القبیح من الاعمال، فذلک الذی خاف مقام ربه و نهی النفس عن الهوی» : کسی که می داند خدا او را می بیند، و آنچه می گوید می شنود. و آنچه از خیر و شر انجام می دهد می داند، و این توجه و این علم او را از معاصی باز دارد ، برای چنین کسی دو بهشت است.
و نیز در تفسیر دیگری آمده : که منظور ترس از خدا است نه به خاطر آتش جهنم و طمع در نعیم بهشت، بلکه تنها به خاطر «مقام پروردگار و جلال او» خائف است.
تفسیر چهارم: که منظور از «مقام پروردگار»، مقام عدالت او است ، چرا که ذات مقدس او مایه خوف نیست، بلکه خوف از عدالت او است، و خوف از عدالت هم بر می گردد به خوف از اعمال خود انسان، زیرا کسی که پاک است از محاسبه چه باک است؟
مجرمان هنگامی که از کنار محکمه و دادگاه می گذرند می ترسند، اما برای پاکان فرق نمی کند که آنجا دادگاه است یا هر مکان دیگر.
زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
