زندگی طیب چیست؟
در معنای حیات طیبه و زندگی پاکیزه نظرات گوناگونی بیان شده و در روایت آمده است که از امام علی پرسیدند: مقصود از جمله {فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاة طَيِّبَه} چیست؟ فرمود: «قناعت». البته مصادیق روشن آن قناعت است چون اگر همه دنیا را به کسی بدهند ولی روح قناعت را از او بگیرند همیشه در رنج و نگرانی به سر میبرد و به عکس، اگر انسان روح قناعت داشته باشد، از حرص و طمع بر کنار است و همیشه آسوده خاطر و خوش است.
آری! حیات طیبه معنای وسیعی دارد، و به طور اجمال میتوان گفت: زندگی پاک از هر گونه نابودی و کمبودی که ناکامی و بیم و اندوه آن را ناگوار میکند، حیاتی دور از نگرانی و تلخ کامی، همراه با قناعت و پرهیز از افراط و تفریط، سر شار از معنویت و ایمان و احسان به خلق، دور از غفلت و سهو و نسیان و… .
پس برای رسیدن به چنین زندگی سعادتمندی باید به وحی الهی دست آویخت، و از وسوسه شیطان گریخت و بر خدا توکل کرد که شیطان بر مؤمنان اهل توکل نفوذ ندارد. بنابراین، معیار برخورداری از حیات طیبه، ایمان و بردباری در برابر هواهای نفسانی است.
راه رسیدن به حیات طیبه
حیات طیبه بر دو پایه استوار است: ایمان و عمل صالح. فرد مؤمن و مصلح از آرامش و صفای دل برخوردار است.
کسی که در کردارهایش میانهروست، و از زندگی زهرآلود تجملاتی و چشم و همچشمی و اسراف و تبذیر پرهیز میکند، زمینه ساز حیات طیبه و زندگی پاکیزه و آرامش روحی و روانی است. در این زندگی معنوی و پاک، جز زیبایی و جمال چیزی را مشاهده نمیکند و چنین انسانی چنان نور و کمال و قدرت و عزت و لذت و شادمانی در زندگی خود مییابد که پایانی ندارد.
آری! اولیای الهی از حیات دیگری نیز برخوردارند که قرآن میفرماید: {احیاء عند ربهم یرزقون}؛ آنها زندهاند و از یک زندگی حقیقی در محضر حق برخوردارند. و در همین دنیا هم از آن برخوردار میشوند و آن غایت کمال الهی انسان است.
{إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَنَهَرٍ فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ}؛
يقينا پرهيزكاران در بهشتها و [كنار] نهرها هستند؛ در جايگاهى حق و پسنديده نزد پادشاهى توانا.
برای حضور در عالم «عندیت» عالم عندالله و حیات طیبه، باید عوامل درونی وابسته به حیات دنیا را از بین برد، که موجب آزاد شدن دل از قید و بندهای دنیا میگردد. و قبل از اینکه دنیا را از او بگیرند به شهادت معنوی و مرگ اختیاری روی میآورد.
و عالم عندیت، عالمی است که جلوه آیات الهی است و کسانی که دل و جان خود را صاف و از تعلقات الهی پاک کنند، در میان مردم با نور الهی حرکت میکنند.
پس برای رسیدن به این فضل بزرگ الهی کوشش کنیم که به ما دستور دادهاند:
{سَابِقُوا إِلَىٰ مَغْفِرَه مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّه عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَٰلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ}؛
پيشى جوييد به آمرزشى از سوى پروردگارتان و بهشتى كه پهنايش چون پهناى آسمان و زمين است، براى كسانى كه به خدا و پيامبرانش ايمان آوردهاند آماده شده است؛ اين فزونبخشى خداست كه آن را به هركس بخواهد عطا مىكند و خدا داراى فزونبخشى بزرگ است.