حرکات کمی و کیفی نشانه محرک دانا

حرکات کمی و کیفی نشانه محرک دانا

اَوَّلُ الدِّينِ مَعْرِفَتُهُ، وَ كَمالُ مَعْرِفَتِهِ التَّصْدِيقُ بِهِ
“«معرفت پروردگار امریست فطری ـ دلالت اثر بر مؤثر ، دلالت مصنوع بر صانع ، دلالت معلول بر علت ، نزد عقل امری بدیهی است هر متحرکی را که دید متوجه محرک آن می گردد . این نظم حرکات کرات گواه بر محرک صاحب اراده و علم و قدرت بی پایان است . همچنین حرکات کیفی و کمی که در موجودات مشاهده می شود .
برای نمونه : انگور از اول که دانه اش غوره و نارس بود نخست خیلی کوچک ، اما بتدریج حرکات کمی و کیفی آن شروع می شود ، حرکت کمی اش آن ذره ای که از اول بود بتدریج بزرگ و درشت شد تا به اندازه بند انگشت یا بیشتر می گردد ، اما حرکت کیفیش : اولش در نهایت ترشی است اما بتدریج ترشیش کم می شود و به شیرینیش افزوده می گردد و همچنین از حیث رنگ می بینید متغیر می گردد تا از سبزی به زردی می گراید.
این حرکات کمی و کیفی که در همه موجودات کم و بیش موجود است آیا دلالت نمی کند بر اینکه این حرکات را محرکی است؟ غرض مسأله دلالت حرکت بر محرک و اثر بر مؤثر. مصنوع بر صانع است”».