مراحل و شئون نفس 

 

 

مراحل و شئون نفس

 

واژه نفس در قرآن به انواع مختلف ذکر شده ، گفته شده : نفس مراحل و شئون مختلفی دارد که در سیر انفسی بسیار کاربرد دارد و لازم است تبیین شود. البته نفس یک حقیقت بسیط و واحدی است که ذو شئون است به قول حاج ملا هادی سبزواری در منظومه:

 

النفس فی وحدته کل القوی \ و فعلها فی فعله قد انطوی

 

یعنی نفس در وحدت حقیقی که در سایه وحدت حقه حقیقی حق تعالی دارد با قوای ظاهری و باطنی یکپارچگی و اتحاد دارد به طوری که افعال قوای ظاهری و باطنی در فعل نفس جلوه

 

گر می شود. بدن کارها را انجام می دهد ولی نفس می گوید من انجام دادم. “معرفت نفس” بصیرت می آورد، یعنی انسان حق را از باطل تشخیص می دهد. این با جهاد اصغر و اوسط و اکبر بدست می آید.

 

در تو آن مردی نمی بینم که کافر بشکنی بشکن ار مردی هوای نفس کافر کیش را.

 

مادر بتها بت نفس شماست ، زآنکه آن مار است و این بت اژدهاست