راهبر و راهنما کیست؟

راهبر و راهنما کیست؟
انسان باید تحت تربیت رهبران الهی و کتب آسمانی، آن‌گونه که خالق انسان‌ها معین فرموده تربیت شود تا به تکامل و رشد معنوی برسد. بنابراین برای شناخت فلسفه امامت و رهبری از دیدگاه اسلام باید دو موضوع زیر را به دقت بررسی کنیم:
۱) معنا ومفهوم واژه امام
۲) تبیین این واقعیت که از دیدگاه اسلام عقائد و اعمال انسان چگونه باید باشد و چگونه مربی و راهنمایی را باید انتخاب کرد. قرآن دو نوع امام را معرفی می‌کند و به «امامت مثبت و امامت منفی». اشاره شده.
انسان دارای دو بُعد است؛ یکی بُعد ظاهری، که همان جسم انسان است و دیگر، بُعد باطنی او که همان روح و روان و بُعد ملکوتی و حقیقت انسان می باشد.
اعمال انسان نیز دارای دو بُعد است: ۱ – بعد ظاهری ۲ – بعد باطنی
امام کسی است که مورد پیروی قرار می گیرد؛ بنابراین با این تعریف امامت در سطح آفرینش مطرح است. زیرا هر چیزی که الگو قرار گیرد، امام است خواه انسان باشد یا غیر انسان، گاهی یک کتاب نقش یک امام را برای انسان ایفا می کند؛ حال چه این امام حق باش و انسان را به حقیقت برساند و چه باطل و انسان را از حقیقت و هدف آفرینش دور کند.
بنابراین دو مسأله در باب امام مطرح است:
۱) هر آن‌چه مورد الگو قرار گیرد– چه انسان وغیرانسان– امام است.
۲) ممکن است امام بر حق باشد یا در مسیر باطل گام بگذارد و رهبری کند.
در رابطه با انسان، امام کسی است که الگوی و راهنما به سوی رشد و تکامل یا انحطاط باشد. بنابراین امام می تواند الگوی رشد معنوی، و باعث تکامل در سیر صعودی انسان شود و نیز می تواند الگوی انحطاط باشد و باعث سیر نزولی انسان در اسفل‌السالفین شود.
و چون وجود انسان از دو قطب متضاد و متناقض سرچشمه گرفته: یک قطب مادی که دارای خواسته ها ونیازهای خاص به خودش است و یک قطب معنوی که دارای نیازهائی مغایر با قطب مادی اوست، خداوند او را خلق کرد تا خلیفه اسماء و صفات الهی روی زمین گردد. بی گمان انسان از بدو تولد خلیفه الله نیست ولی.بالقوه دارای چنین استعدادی است که باید آن را به فعلیت رساند، بنابراین برای کسب این مقام باید تحت تربیت قرار گیرد.