سرّ اثر عین (چشم زخم) چیست؟

سرّ اثر عین (چشم زخم) چیست؟

سرّ و تآثیر عین (چشم زخم) و فاعل و مفعول آن اینست که: در هر انسان دو جنبه، و یا دو بُعد وجود دارد.

 یکی وجود و دیگری ماهیت،یک جنبه من ربه (یلی الحق) و آن بُعد نوری اوست. و یکی جنبه من نفسه (یلی الخلق) و آن بُعد ناری بشری اوست . 

همان که اعتراض ملائکه را بر آن داشت به فساد در زمین ، و سفک الدماء، آنگاه که گفتند:

« قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ »

(ملائكه گفتند: آيا موجودى را در زمين قرار مى ‏دهى كه در آن به فساد و تباهى برخيزد و به ناحق خون‏ريزى كند و حال آن كه ما تو را همواره با ستايشت تسبيح مى ‏گوييم و تقديس مى ‏كنيم . [پروردگار] فرمود : من [از اين جانشين و قرار گرفتنش در زمين] اسرارى مى ‏دانم كه شما نمى ‏دانيد)

آنچه ملائكه مي ديدند، همان جنبه ناريت و ظلماني بشر است، اما خداوند با اشاره به جنبه نورانيت بشر مي فرمايد:من مي دانم آن چه شما نمى دانيد.

جنبه اولی: (یلی الله) این جنبه ذاتاً خیر محض است، و نور صرف، نفع مطلق است.

و اما جنبه ثانی: (یلی خلقی) و ماهیت، شرّ محض، و ظلمت صرف، و ضرر مطلق است.پس هر چه نور و خیرات است به وجود برمی گردد، و به آن وجه الهی ، و جمیع شرور و ظلمتها بمهیت و نفس بشر بر می گردد.

همانطور که خداوند متعال میفرماید: مَا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ۖ وَمَا أَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَ[اى انسان !] آنچه از نيكى به تو می ‏رسد ، از سوى خداست و آنچه از بدى به تو می ‏رسد ، از نفس، و از سوى خود توست.

هر گاه در چیزی جهت وجود و نور غالب باشد، و جهت مهیت مغلوب شد، لابد آن وجود خیرات او بیشتر از شرورش خواهد بود.و اگر جنبه ظلمانی غالب شد، شرور آن هم بیشتر خواهد شد. و اگر در وجود آدمی نور و ظلمت، مساوی شد، پس از او گاهی خیر و زمانی شر پدید می آید، تا کدام غالب آید.

حال چون این مطلب دانسته شد، پس بدان:وجود انبیاء و ائمه اطهار(ع) «جنبه من ربه و جهت وجودی» ایشان بر جنبه «من نفسه، و مهیت» آنها غلبه کرده، با تفاوت مراتب و درجات تا حدی کأنه نیست. لذا نورانیت محض هستند.

حضرت رسول اکرم(ص) فرمودند: {  باین معنا اسلمتُ شیطانی بیدی } (شیطانم را به دست خودم تسلیم کردم).

پس هرگاه عمل خیری و یا کار خوبی از کسی صادر شد، آن باقتضای جنبه نوری اوست،و اگر عمل بد ویا شرًی از او صادر شود آن از جنبه مهیت و نفسی، یعنی «جنبه الی نفسه ی» اوست.و هرگاه از صاحب عصمتی مکروهی و یا ترک اولئی سر زند، منشأ آن جنبه مهیت او است. و اگر عمل خیری از کافری سر زند از جنبه وجود اوست.

پس یکی از شرور، اثر عین و چشم زخم است. و آن از مقتضیات مهیَت و جنبه (من نفسه) می باشد.و چون هیچ کس نیست که جنبه مهیَت و من نفسه ای در او نباشد، پس «شرَ عین و چشم زخم» هم که از لوازم مهیت و من نفسه است، اولاً و به الذات در همه خواهد بود.

الاَ اینکه: اگر از جهت وجود و جنبه من ربه و لوازم آن در کسی غالب باشد، همان جنبه نورانیت که از لحاظی اسم حقیقی خداوند است و نوریست الهی، رادع آن شرَ، و دافع و یا رافع اثر آن شرَ خواهد بود.

و اسماء لفظیه و معوذات رسمیه از شئون همین جنبه، که اسم حقیقی و واقعی خداوند است می باشد. و در حقیقت اینها همه مرایا و کواشف از آن است.و اگر آن نباشد،  اینها نخواهند بود، و یا آثاری بر آنها مترتب نخواهد بود.

مقصود واقعی از استعاذه نمودن باین جنبه نوریه الهیه است بهر نحو و بهر قسم که ممکن باشد، از توسلات ظاهریه و باطنیه، لسانیه و قلبیه. بلکه معالجات طبیعی مأخوذ از حکمت شریعت که همه، طرق اکتساب، و آلات برای این نور اعظم اله است. پناه بردن به خدا و پناه به محمد(ص) و اهل بیت که نور آنها از همه بالاتر است.

وما در زیارت جامعه می خوانیم : «من اتاکم فقد نجی و من لم یأتکم فقد هلک و آمن من لجأ الیکم». هر کس بسوی شما آمد نجات یافت و هرکس نیامد هلاک شد و امان یافت آن کس که بشما پناهنده شد.

پس اثر چشم، اختصاص به  چشم ظاهر ندارد، و یا شخصی بر شخصی، و رنگ چشم سبز یا آبی و سیاه ندارد. بلکه مناط همان جنبه مهیَت و جهت من نفسهِ و (یلی الخلقی) است که در صاحب آن چشم است .و شرع مقدس برای دفع آن اثر، اسباب و اشیائی قرار داده، که اگر باین عنوان عمل شود اثر میکند.

عملی که بدون اخلاص و تقرب الهی و حکمت و یقین باشد، و به هوی و هوس نفسانیه صادر شده باشد، این عمل میت است.

باید مهیت همیشه تابع وجود و نور الهی باشد، و بنور او مستنیر باشد تا آنکه از ظلمت ذاتیه خلاصی یابد. نه اینکه تابع مهیت دیگری قرار گیرد که خود عینِ ظلمت است به ذاتها و به شرورها مطبوع، خود او نیز مصدر شرور خواهد گردید.

گفته اند اگر کسی را خیلی دوست داری زیاد یاد او مکن در نزد دیگران، که او را می شکنی، چون ظاهراً دوستی و یاد کردن، ناشی از طبیعت، و مقتضای همین جنبه است. و ذکر کردن در نزد دیگران موجب حصول اثر مهیه غیر خواهد بود در آن.

آری هرگاه دوستی برای خدا باشد، و یاد کردن هم برای خدا، و شنیدن و شنوانیدن هم بجهت خدا باشد، در این صورت جنبه وجود ملحوظ و منظور است. و از همه آفات و شرور دور خواهد بود بعون الله تعالی.