ایثار در عرفان

شناخت عارف
برای شناخت عارف باید ابتدا خدا را شناخت؛ البته نه شناختی سطحی که همه این شناخت را دارند: «علی دین آبائهم» بر دین پدران هستند. زیرا آنان که فاجعه کربلا را به وجود آوردند همه در ظاهر مسلمان بودند.
عارف بالله، معرفتی عمیق دارد و در جهان‌بینی‌اش، جز خدا نمی‌بیند و عقیده دارد که:
لا مؤثر فی الوجود الاهو؛
هیچ تاثیرگذاری جز خدا نیست.
ایثار در عرفان
عارفان صفاتی دارند که آن‌ها را با مجاهدت کسب کرده‌اند. یکی از صفات بارز عارف، ایثار است. فلسفه «ایثار و عرفان» این است که در عین ظهور جلوه‌های لطیف عرفانی در انسان، ابعاد ممتاز ایثار (ایثار مال، ایثار جان، ایثار نفس) در جنبه‌های مختلف زندگی تجلی یابد تا انسان، با خیالی آسوده و مطمئن بر خواهش‌های نفسانی مسلط شود و دیگران از رهگذر او به آسایش برسند، و تمامی مظاهر حق در نظرش، معبد عشق و یکتا پرستی گردند، تا به تدریج طریق وصول به حضرت احدیت، برایش هموار شود.و برای رسیدن به «ایثار و عرفان» به بیداری و هوشیاری نیاز است. انسان بیدار می‌داند که کیست، از کجا و برای چه آمده، به کجا و چگونه خواهد رفت.
اما آن‌چه انسان را از نیل به این مقام نورانی، باز می‌دارد، «غفلت» است، و آن‌چه عارف را با مفهوم ارزشی «ایثار» پیوند می‌زند، «مراقبت» است.
^{«ناآگاه بودن دل از دریافت حقایق، غفلت است، و علامت مراقبت، ایثار است».}