زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
رابطه عشق، شهادت، عرفان
بحث ما تجلی عرفان در کربلا بود. هدف از بیان صفات عارف این است که با شخصیت امام حسین بیش‌تر آشنا شویم.
شخصیت عرفانی شهدای کربلا
برخی اصحاب سیدالشهدا که روز عاشورا به فیض شهادت نائل شدند، از این قرارند:
۱ـ بُریر بن خُضَیر: از اصحاب حضرت سیدالشهدا و از شهدای بزرگوار روز عاشورا است، مردی عابد، زاهد، عارف، تسلیم مقام امامت، شجاع، و مدافع راستین مکتب توحید بود.
۲ـ مسلم بن عَوسَجه: عارف به معارف الهیه، منور به نور توحید، عاشق حق، عابد کم نظیر، وکیل مسلم بن عقیل در ایامی بود که از طرف امام حسین در کوفه حضور داشت.
۳ـ ابوثُمامه صَیداوی: در عبادت حق، کوشا، و تسلیم به مقام توحید و نبوت و امامت بود، و همتی فوق‌العاده داشت و انسانی کامل و تمام عیار به شمار می‌آمد. او همان شخصیت والایی است که هنگام زوال روز عاشورا، در آن بحبوحه حوادث و سختی‌ها به محضر حضرت سیدالشهدا عرضه داشت: جانم به فدایت! می‌بینم که این لشکر به مقاتلت تو نزدیک شده‌اند، اما به حق قسم که تو کشته نشوی تا من در خدمت تو به شرف شهادت نائل نشوم و به خونم در نغلطم. دوست دارم نماز ظهر را با تو بخوانم سپس خدای خود را ملاقات نمایم. امام سر به سوی آسمان بر داشت و گفت: یاد نماز کردی؛ خداوند ترا از نمازگزاران و ذاکران قرار دهد.
۴ـ حبیب بن مظاهر اسدی: آورده‌اند که شهادتش اثری عظیم بر حضرت حسین داشت و امام در کنار بدن حبیب فرمود: خداوند تو را جزا دهد که مرد فضل و کرامت بودی و به یک شب ختم قرآن می‌نمودی. حبیب حامل لوای علوم اهل بیت و از خواص اصحاب حضرت مولی الموحدین علی بود.
۵ـ جابر بن عروة غفاری: از شخصیت‌های بزرگ اسلامی و از اصحاب رسول خدا و در ایمان و هجرت و جهاد فی سبیل الله مقامی بلند داشت، و در جنگ‌های بدر و حنین جهت یاری رسول خدا حاضر بود، و به روز عاشورا برای دفاع از حق و حقیقت با آن‌که پیری سالخورده بود، کمربندش را به عمامه سربست، و ابروهای خود را از چشمان خویش پس زد و با دستمالی بست، تا بتواند جلوی خود را ببیند و از دین الهی دفاع کند. امام حسین در حق او دعا کرد و فرمود: «ای پیرمرد! سعیت مشکور باد».
او در عین سالخوردگی با دشمنان انسانیت جنگید و به شرف شهادت در رکاب امام زمانش سید الشهدا نائل شد.
۶ـ سعید بن عبدالله حنفی: از بزرگان و چهره‌های شیعه و مردی شجاع و صاحب عبادت و معرفت بود، او همان کسی است که ظهر عاشورا در پیش روی حضرت سید الشهدا ایستاد تا حضرت نمازش را با اصحاب بخواند و در پایان رکعت اول نماز بر اثر کثرت جراحاتی که از تیر و نیزه و سنان به او رسیده بود، درحالی که می‌گفت سلام مرا به پیامبر برسان و به آن‌جناب بگو که من در تحمّل این‌همه سختی قصدی جز دفاع از حسین و ذریّه تو نداشتم، جان سپرد.
۷ـ نافع بن هلال: از رجال برجسته اسلام به شمار می‌آمد، که ایمان و یقین و صبر فوق‌العاده‌ای داشت. او همان انسان با معرفت و مجاهدی است که به حضرت حسین عرضه داشت: «و اِنّا علی نیّاتنا و بَصائرنا نوالی من والاک و نعادی من عاداک». (ما از پی نیّات الهی و پاکمان، و از اثر بصیرتی که در سایه عبادت و خلوص به دست آورده‌ایم دوست دوستانت و دشمن دشمنانت هستیم).
۸ـ سیف بن حارث بن سریع، و مـالک بن عبدالله بن سریع: از رجال برجسته دین و از شجاعان روزگار و از پرهیزکاران بنام و دو پسر عمو بودند. در عاشورا خدمت امام حسین رسیدند در حالی که سخت گریه می‌کردند، حضرت فرمود: چرا گریه می‌کنید؟ به خدا قسم امید دارم که بعد از ساعت دیگر دیده شما روشن شود، عرضه داشتند: خدا ما را فدای تو گرداند، و الله قسم ما بر جان خویش گریه نمی‌کنیم بلکه برای شما می‌گرییم که دشمنان ترا احاطه کرده و ما قدرت بر دفع آنان نداریم. حضرت فرمود: خداوند به اندوهی که بر من دارید و بمواساتتان با من، بهترین جزای پرهیزکاران را عنایت کند.
۹ـ عابس بن ابی شبیب شـاکری: از رجال بزرگ و باکرامت شیعه و مردی شجاع و خطیب و انسانی عابد و متهجّد و با تقوا بود، او همان انسان بزرگواری است که اولین نامه مسلم بن عقیل را پس از بیعت کوفیان از کوفه تا مکه جهت حضرت سید الشهدا برد.
۱۰ـ حنظلة بن اسعد شبامی: از شجاعـان و فصحای نامی و از وجوه شیعه که در عبادت و تقوا و زهد و کرامت مقامی بس والا داشت.
امام حسین در روز عاشورا به او خطاب کرد: ای حنظله! خداوند ترا رحمت کند، بدان که این جماعت به خاطر سر تافتن از حق و هجوم به تو و یاران و اصحابت مستوجب عذاب شدند، چگونه خواهد بود حال اینان که برادران پارسای تو را کشتند؟
حنظله عرضه داشت: راست گفتی، فدایت شوم. آیا من به سوی حق نروم، و به برادرانم ملحق نشوم؟ فرمود: چرا! به سوی آن‌چه برایت مهیّا شده بشتاب، آن چیزی که از دنیا و ما فیها بهتر است، یعنی آن سلطنت و مُلکی که کهنه نشود و زوال نگیرد. پس وداع کرد و عرضه داشت: سلام برتو ای ابا عبدالله! درود خدا بر تو و بر اهل بیتت باشد که خدا ما و شما را در بهشت گرد هم آورد.
۱۱ـ سُوید بن عَمرو: از رجال شـریف‌النسب و دارای معرفت کامل و کرامت جَامع بود، او در میان مردم به کثرت نماز و زهد شهرت داشت. در روز عاشورا از کثرت جراحات در بین کشتگان افتاد و همه گمان کردند از دنیا رفته، به همین منوال بود تا وقتی شنید امام حسین شهید شده، تاب نیاورد و سلاحی را که در کفش خود پنهان کرده بود بیرون آورده و به زحمت و مشقت شدید اندکی جهاد کرد تا به شرف شهادت نائل آمد!
این بود مختصری از احوال الهی و ملکوتی چند تن از یاران امام حسین و این‌ها نمونه‌ای از هفتاد و دو نفر بودند که در سخت‌ترین روزگار و مشکل‌ترین شرائط، حق الهی را ادا کرده و از مکتب الهی با نثار جان دفاع نمودند و به تمام انسان‌ها درس زهد، و صبر، و توکل، عبادت، تسلیم، کرامت، اصالت و شرف دادند آری! امام حسین یاران خود را انتخاب کرده بود.
فقط صاحبدلان
امام حسین وقتی عازم سفر بود، افراد را به سوی خود و مقصد خویش دعوت نمود؛ اما شرایطی هم برای یاران ذکر کرد که قبول آن، کار هر کسی نیست.
فرمود: ای مردم! من فردا صبح عازم حرکتم و مقصدی در پیش دارم که جز مردم صاحبدل کسی نمی‌تواند با ما هماهنگ شود.
مَن کانَ باذلاً فینا مُهجَتَهُ و مَوَطّناً علی لِقاء الله نفسَهُ فلیَرحل معنا مُصبحاً إنشاء الله تعالی؛
هرکس قدرت دارد که جان خود را در راه مقصد ما نثار کند و برای لقاء الله نفس خویش را فدا کند، او در زمره یاران است و آماده حرکت باشد.
یعنی ای مردم! بدانید که این سفر با سفرهای دیگر فرق دارد. امام وظیفه خود می‌داند که برود و آفات را از درخت توحید دور سازد و با خون خویش درخت توحید را آبیاری کند.