زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
برای واضح تر شدن مساله اخلاص
پرسش: اخلاص چیست؟ و فرق بین مُخلِص و مُخلَص چیست؟
پاسخ: اخلاص در لغت به معنی ترک ریاء در اطاعت و عبادت است. و اخلاص در اصطلاح: عبارت است از: خالص کردن قلب و دل از چیزهایی که مخلوط شدن آن با عمل باعث تیرگی آن گردد.
به بیان دیگر: اخلاص آن است که انگیزه انسان از هر گونه شائبه غیر الهی پاک باشد، و می توان نام آن را (توحید نیّت) گذاشت، یعنی در تمام برنامه ها تنها به پروردگار و رضای او اندیشید.
اصولا در اسلام ارزش عمل به خلوص نیّت است، وگرنه اعمالی که انگیزه های غیر الهی داشته باشد خواه ریا کارانه باشد، و یا به خاطر هوای نفس و یا تشکر و قدر دانی از مردم، یا پاداش مادی باشد، هیچگونه ارزشی معنوی و الهی ندارد.
و در حدیث مشهور پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) فرمود: (لا عمل الا بالنّیة و انما الاعمال بالنیّات) هیچ عملی بدون نیت قبول نیست و همه اعمال با نیّت محاسبه می شود.عمل خالص تا آن حد در اسلام مورد اهمیّت است
که در حدیثی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می خوانیم: مَنْ أَخْلَصَ الْعِبَادَةَ لِلَّهِ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً ظَهَرَتْ یَنَابِیعُ الْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَی لِسَانِهِ.
یعنی کسی که چهل روز اعمال خود را خالصانه انجام دهد،خداوند چشمه های حکمت و دانش را از قلبش، بر زبانش ظاهر می سازد.
فرق بین مُخلِص و مُخْلَص:مُخْلَص (بفتح لام): (هم الذین صفاهم الله عن الشرک و المعاصی)
یعنی مُخلَص (بفتح لام) کسانی هستند که خداوند آنها را اختیار کرده و آنها را از شرک و گناهان محفوظ داشته است. مُخْلَص به آن مرحله عالی از مراتب اخلاص گفته می شود که پس از مدّتها جهاد با نفس، حاصل می شود، همان مرحله ای که شیطان از نفوذ وسوسه اش در انسان مأیوس می شود.
در حقیقت (بنده مُخْلَص) بیمه الهی می گردد و خدا در قرآن از زبان ابلیس می گوید:(فبعزّتک لأغوینهم اجمعین الاّ عبادک منهم الُمخْلَصین) یعنی شیطان گفت: بعزّتت سوگند که همه آنها را گمراه می کنم مگر بندگان مُخلَصت را.
مُخْلِص (بکسر لام) (هم الذین اخلصوا العبادة لله تعالی فلم یشرکوا به و لم یعصوه) یعنی مُخلِص کسی است که عبادت را خالص برای خدا انجام داده و به او شرک نورزیده و گناه نکرده است. مُخْلِص (به کسر لام) بیشتر در مواردی به کار رفته است که انسان در مراحل نخستین تکامل، و در حال خود سازی بوده است.
در قرآن می فرماید:فاذا رکبو فی الفلک دعوا لله مخلصین له الدین، یعنی هنگامی که به کشتی سوار می شوند خدا را با اخلاص می خوانند
نتیجه بحث ما این بود که در ماه مبارک رمضان، چقدر با تقوا تر شده ایم و چقدر به ایمان ما اضافه تر شد و با عبادات و خواندن دعاها خصوصا دعای جوشن کبیر چقدر به معرفت الله نزدیکتر شده ایم تا چه اندازه برای کسب معرفت در ماه رمضان وقت گذاشته ایم و چقدر خاشع تر شده ایم درجه اخلاص ما چه مقدار قوی است و آیا تصمیم گرفته ایم وقتی را برای کسب معرفت الله قرار دهیم ؟؟؟
با این حساب هرکس میتواند بداند تا چه اندازه اعمالش مورد قبول حق بوده است، و چقدر نورانی تر شده که حالا باید سعی کند که این نور را حفظ کند با آرزوی موفقیت همگی از همه خواهران التماس دعا دارم
آیت الله حق شناس (ره) :اگر خواستی ببینی که چقدر به دنیا تعلقات داری ،وضو گرفته و نماز بخوان تا آن تعلقات نمایان شود.
اگر چنانچه اهل دنیا نبودی پس چرا از اول که می گویی “الله اکبر” شیاطین می برندت این طرف و آن طرف؟ و بعد نماز که تمام شد می گویی : “راحت شدم!”