پرورش بذر معرفت و فضائل

پرورش بذر معرفت و فضائل
بیایید ما هم دعا و مناجات را از امام معصوم یاد بگیریم وعمل کنیم. آری! مهم معرفت و عمل است؛ وگرنه خواندن طوطی وار دعا به کمال انسانیت کمک نمی کند.
امام سجاد(ع) از خداوند چنین تقاضا می کند:
“خداوندا! این صفات وغرائز وعواطفی را که در درون من وجود دارند پرورش ده و آن ها را به ثمر برسان“.
در اعماق وجود انسان، بذرهایی وجود دارد که باید آن را با معرفت و عبادت و عمل صالح آبیاری کند و از خدا بخواهد این ها را به ثمر رساند.
با نگاهی به درختان می بینید که ریشه درخت در دل خاک است. در برخی درختان این ریشه ها بسیار قوی، و دارای شاخه و برگ و میوه اند. امام(ع) می فرماید:
“خدایا! درخت وجود من را چنان پرورش ده که ریشه اش در دل همۀ مردم باشد“!
درخواست جالبی است؛ ولی آیا امکان‌پذیر است؟ آری! هم اکنون ریشه درخت وجود امام حسین(ع) در دل شما وجود دارد یا نه؟ محبت امام حسین(ع) را در دل دارید یا نه؟ این ثمرۀ درخت وجود امام حسین(ع) است.
پس اگر کسی بذرهای معرفت و فضائل را در وجود خود بکارد، و با عبادت و عمل صالح آبیاری کند و پرورش دهد و به ثمر رساند، بر ظاهر و اعضا و جوارح و شخصیتش نیز تاثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، انسانی که خوش اخلاق و مهربان و دارای کرم و تواضع و روحیه ایثارگری باشد، همۀ او را دوست دارند. و برعکس، کسی که بداخلاق و عبوس و اخمو است محبوب دیگران نخواهد بود؛ زیرا این انسان درخت وجود خود را این چنین پرورش داده است، زیبا و باطراوت نیست و نفعی ندارد.
اگر کسی درخت وجودش را آن‌چنان که خدا می خواهد پرورش دهد و به اسماء و صفات الهی متخلق نماید، این انسان در آن فضائل خلیفه خدا خواهد شد. مثلا خداوند رازق است؛ و انسانی که مشمول کرم پروردگار خود شده باشد، ثمرۀ وجودش این گونه می شود که به عنوان واسطۀ فیض قرار میگیرد و خداوند به او مال و ثروتی عنایت می کند و از مجرای وی به بندگان رزق می رسد. و این انسان، خلیفۀ خداوند در این امر(رزق) می گردد؛ البته به اندازه سعه وجودی‌اش.
در سایر موارد نیز چنین است. اگر کسی مشمول لطف خدا واقع شود و او نیز دیگران را مشمول این فیض قرار دهد و واسطه فیض بین خدا و بندگان قرار گیرد، در حقیقت خلیفه اسماء خداوند در این مسأله است.
انسانی را در نظر بگیرید که با زحمت و تلاش پولی را به دست می آورد و آن را به عنوان صدقه به دیگران می بخشد واز این کار خود بسیار خوشحال است. ثمره وجود این انسان آن‌چنان که خداوند خواسته بارور شده است.
امام سجاد(ع) می فرماید: «خداوندا! این بذری را که در وجود من قرار داده ای رشد و پرورش ده تا به نهالی تبدیل شده و بزرگ گردد و سپس این نهال درخت شده و میوه و ثمره هایی داشته باشد وآن‌گاه از این میوه های درخت وجود من به بندگانت عنایت کن»^.
هدف از خلقت انسان در زمین این است که ثمرۀ وجودش برای دیگران باشد؛ به عبارتی، به عنوان واسطۀ فیض الهی قرار گرفته و این مسأله باعث رسیدن به قرب الهی می شود؛ یعنی انسان خداگونه شده و به عنوان خلیفۀ اسماء خدا در زمین قرار می گیرد. ازاین رو امام سجاد(ع) اخلاق کریمه را از خداوند طلب می کند.