پاسخ به چند سؤال

پاسخ به چند سؤال

اگر خداوند انسان را آفریده و جنبه ناریت و غرایز و صفات حیوانی را هم در وجودش قرار داده است، پس تکلیف او چیست؟ به عبارت دیگر، خداوند انسان را بد خلق نکرده و می فرماید: ما انسان را به بهترین شکل آفریدیم و زمانی که انسان را آفرید خود را“احسن الخالقین“ معرفی کرد و فرمود“ فتبارک الله احسن الخالقین“. اگر انسان در احسن تقویم آفریده شده و“احسن الخالقین“ نیز او را خلق کرده(بهترین خالق با بهترین صورت انسان را خلق کرده) پس سبب رذائل اخلاقی و بدخلقی انسان چیست؟ و چرا گناه و نا فرمانی می کند؟! به ظاهر دراین جا تناقضی وجود دارد. اشکال کجاست؟ زیرا عقل و نقل می گوید: خداوند احسن الخالقین است، و انسان را در احسن تقویم و بهترین صورت آفریده است. بنابراین انسان نمی تواند موجود بدی باشد.
دیگر این که: اگر خداوند مرا آفریده وجنبه ناریت را در وجودم قرار داده، شیطان را نیز آفریده که  بر نفس ضعیف من تسلط دارد. آیا این حکمت است که خداوند مرا به جهنم ببرد و از من بپرسد که چرا نافرمانی و گناه کردی؟ برای پاسخ به این سؤال نیاز به یک مقدمه است:
انسان در دو مرحله نوریت پیدا می‌کند و به تکامل می‌رسد:
اول در مرحله خلقت
دوم در مرحله تربیت و حرکت در مسیر خلقت
اگر انسان می‌خواهد به کمال برسد، هم باید خلقت خوبی داشته باشد و هم تربیت و حرکتش در مسیر خلقت به گونه ای باشد که او را به کمال برساند و انسان کاملی گردد تا به مدینه فاضله و بهشت برین راه یابد و تا ابد جاودانه بماند:”خالدین فیها“.
لذا در مرحله اول «خلقت»، خداوند فرمود:“لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم“(ما انسان را به بهترین شکل آفریدیم به طوری که این انسان هیچ عیب و نقصی ندارد و حضرت حق خود را “احسن الخالقین“(بهترین خلق کنندگان) معرفی کرده است.
مرحله دوم(مرحله تربیت) نیز باید به گونه‌ای باشد که انسان را به کمال انسانیت برساند و سعادت نصیب او گردد. برای تقریب مساله به ذهن از مثالی استفاده می‌کنیم.
هواپیمای آخرین مدلی را با پیشرفته ترین تکنولوژی می سازند اما این هواپیما هنگام پرواز ناگهان سقوط می‌کند. در بررسی  دلیل و علت سقوط، گاهی نقص فنی را علت سقوط معرفی می‌کنند؛ یعنی جزئی از این هواپیما خراب بوده که باعث سقوط گردیده است.
اما گاهی در بررسی درمی‌یابند که هواپیما دارای نقص فنی نبوده، و دلیل سقوط را اشتباه خلبان می دانند؛ چرا که در هدایت هواپیما کوتاهی کرده، یعنی اشکال خارج از ساخت هواپیما بود و خلبان باعث سقوط شد. در بررسی مشکل سقوط، چه کسی مقصر واقع می شود؟ سازنده هواپیما و یا خلبان؟ بی گمان خلبان. چرا که او به علت رعایت نکردن قانون، بیراهه رفت و باعث به خطر افتادن جان خود و سایر مسافرین شد؛ بنابراین باید او را محاکمه کنند.
ما انسان‌ها نیز شبیه به همین هواپیما هستیم، آن هم از نوع آخرین مدل و از هر لحاظ کامل، چرا که خلقت خداوند از همان ابتدای خلقت، کامل است نه مانند اختراعات بشری که با مرور زمان تکامل می یابد.
خداوند انسانی را ساخته که به تکامل برسد و در بهشت، حیات ابدی داشته باشد و او را مجهز به همۀ وسایل مورد نیاز نیز نموده است پس انسان از نظر ساخت و خلقت بی عیب ونقص است. پس مشکل همان مسأله دوم است یعنی اگر انسان مسیر را به اشتباه و غلط بپیماید سقوطش حتمی است.
بسیاری از مردم از سخن دربارۀ قیامت و جهنم نفرت دارند، اما اگر انسان راه جهنم را در پیش بگیرد آیا ممکن است که سر از بهشت در بیاورد؟ شما برای سفر باید مسیر را تعیین کنید، آن‌گاه وارد هواپیما شوید. اگر مسیر را درست انتخاب نکنی به مقصد نخواهی رسید، اگر کسی راه را اشتباه رود، زحمت برگشتن را هم دارد تا به جاده اصلی برسد. حال هرچه انسان بگوید خداوند کریم است و بندگانش را دوست دارد این سخن صحیح است اما انسان با اختیاری که خداوند به او داده خود راه را انتخاب می کند، و باید خودش راه سعادت و بهشت الهی را در پیش گیرد و آن را بپیماید؛ نه این‌که مسیر بیراهه و جهنم را در پیش گیرد و سپس انتظار داشته باشد سر از مدینه فاضله و نعمت های بهشت درآورد!
پس اگر این انسان به جهنم برود دچار نقص فنی نیست؛”احسن الخالقین“ او را به بهترین صورت خلق کرده اما خلبان را باید مدتی در زندان «آتش جهنم» قرار داد و او را جریمه کرد که چرا از مسیر اصلی که راهنمایان کاردان نشان داده اند پیروی نکرده و به بیراهه رفته است!
البته اگر افرادی به بیراهه رفته باشند، اما به محض متوجه شدن، توبه کنند و راه صحیح را پی گیرند، در آن صورت لطف خداوند ارحم الراحمین شامل حالشان             می شود تا به تکامل برسند.
بنابراین خداوند، این خلقت کامل و جالب را به انسان عنایت کرده و راه مستقیم را نیز به وی نشان داده؛ راهی که نه افراط در آن است نه تفریط و مطابق با فطرت او است. و اگر انسان نتواند در دنیا این مسیر را طی کند در آخرت هم قادر نخواهد بود که از روی پل صراط به سلامت بگذرد. چنان که بیان می کنند برخی از انسان‌ها در قیامت مانند برق از روی پل صراط عبور می کنند ، عده ای افتان و خیزان، برخی سرعت بیش‌تری دارند و برخی هم سرعت کم‌تری. این پل صراط همان راهی است که انسان در دنیا در پیش گرفته است.
اگر انسان در دنیا مؤمن حقیقی باشد و هرآن‌چه را که خدایش بدان امر کرده انجام دهد، در قیامت نیز از پلی که باطن سیر دنیوی اوست، مانند برق عبور می کند، ولی اکثر انسان ها در دنیا افتان و خیزان در حال حرکتند، مثلاً وقتی ماه مبارک رمضان فرا می رسد به سرعت حرکت می کنند اما با پایان این ماه سرعت کم‌کم کاهش می یابد.
افتادن ها گاهی به گونه ای است که پایمان می لغزد و می افتیم و سپس از جا برمی خیزیم و دوباره به راه ادامه می دهیم؛ اما گاه چنان است که اگر پای انسان بلغزد در جهنم سقوط می کند؛ زیرا پل صراط، پلی است که در بالای جهنم واقع شده است یعنی اگر انسان در دنیا اندکی مواظب نباشد در جهنم شهوت و گناه می افتد.گاهی انسان مرتکب گناهانی می شود که برخاستن برای او امکان ندارد و یا بسیار دشوار خواهد بود؛‌ مگر با توبه و فضل الهی.