زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
چرا غافل و بی خیالیم؟
آدم با آن خلقت به دست احسن الخالقین و با آن فطرت و جایگاه و علم، اسیر وسوسه شیطان شد و از جایگاه بلند خود نزول کرد؛ پس ما چرا غافل و بی‌خیال هستیم! هر انسانی به اندازه استعداد و تلاش خود، قابلیت می یابد که خداوند به او نعمت دهد(العطیات بقدر القابلیات). حال وقتی حتی حضرت آدم– که اولین انسان دارای علم و ساکن در بهشت بود- نتوانست از وسوسه شیطان رهایی یابد، ما انسان‌های ضعیف که در این اجتماع های فاسد به سر می بریم، باید چه کار کنیم؟
شیطان، انسان را مجبور به گناه نمی کند
دقت کنید. خداوند نمی فرماید که شیطان آدم را “مجبور“ به گناه کرد بلکه فرمود او را وسوسه کرد. خداوند به آدم اجازه استفاده از تمام نعمت ها را داده و او را تنها از یک درخت نهی کرده بود. اما شیطان از طریق نفس و طبیعت بشری که آلوده به رذائلی از قبیل طمع و حرص و...است بر او وارد و باعث وسوسه و نافرمانی اش شد.
جالب این‌جاست که خداوند می فرماید شیطان بر بندگان مؤمن من تسلطی ندارد. چرا که بندگان مؤمن خدا، جنبه نورانیتشان تقویت شده و بر جنبۀ ظلمانی آنها غلبه دارد. بنابراین شیطان راهی برای ورود و وسوسه به انسان مؤمن ندارد؛ چنان که خود شیطان هم می گوید: تو این انسان را آفریدی و مرا به خاطر او از بهشت بیرون کردی… قسم یاد می‌کند که همه را گمراه می‌کنم غیر از آن بندگان مخلصت را.
قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ ﴿٨٢﴾ إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ
گفت: به عزتت سوگند همه آنان را گمراه مىكنم،«۸۲» مگر بندگان خالص شدهات را.
یعنی شیطان توان وسوسه آنها را ندارد نه این‌که ملاحظه آنها را بکند! و در آیه دیگر می‌خوانیم:
وَقَالَ الشَّيْطَانُ لَمَّا قُضِيَ الأَمْرُ إِنَّ اللّهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ وَمَا كَانَ لِيَ عَلَيْكُم مِّن سُلْطَانٍ
و شيطان [در قيامت] هنگامى كه كار [محاسبه بندگان] پايان يافته [به پيروانش] مىگويد: يقيناً خدا [نسبت به برپايى قيامت، حساب بندگان، پاداش و عذاب] به شما وعده حق داد، و من به شما وعده دادم [اگر از من اطاعت كنيد و دست از دين برداريد به زندگى دلخواه مىرسيد ولى مىبينيد كه وعده خدا تحقّق يافت] و [من] در وعدهام نسبت به شما وفا نكردم، مرا بر شما هيچ تسلّطى نبود، فقط شما را دعوت كردم [به دعوتى باطل و بىپايه] و شما هم [بدون انديشه و دقت، دعوتم را] پذيرفتيد، پس سرزنشم نكنيد، بلكه خود را سرزنش كنيد.
فَلاَ تَلُومُونِي وَلُومُواْ أَنفُسَكُم
پس سرزنشم نكنيد، بلكه خود را سرزنش كنيد
مَّا أَنَاْ بِمُصْرِخِكُمْ وَمَا أَنتُمْ بِمُصْرِخِيَّ
نه من فريادرس شمايم، و نه شما فريادرس من.
بىترديد من نسبت به شركورزى شما كه در دنيا درباره من داشتيد [كه اطاعت از من را همچون اطاعت خدا قرار داديد] بيزارم، يقيناً براى ستمكاران عذابى دردناك است.
و شیطان در پایان می گوید: من بر شما تسلطی نداشتم و تنها به شما وعده دادم، خدا هم به شما وعده داد. چرا حرف خدا را گوش نکردید و وسوسه مرا متابعت کردید؟! از این رو می‌گوید:
من غیر از وسوسه کاری نکردم ولی شما دلتان خواست و با غرائزی که در وجودتان بود وسوسه شدید. یعنی در آخر کار نیز شیطان از همین انسانی که در دنیا فریب خورده، بیزاری می جوید! واقعا جای بسی تاسف است که انسان پیرو شیطان و هوای نفس خود باشد و خسارت دنیا و آخرت نصیبش شود. به هر حال، تنها از راه تزکیه نفس و پیروی از اوامر الهی می توان به رستگاری و بهشت رسید.