( ۲ ) يَا سَيِّدَ السَّادَاتِ يَا مُجِيبَ الدَّعَوَاتِ يَا رَافِعَ الدَّرَجَاتِ يَا وَلِيَّ الْحَسَنَاتِ يَا غَافِرَ الْخَطِيئَاتِ يَا مُعْطِيَ الْمَسْأَلاتِ يَا قَابِلَ التَّوْبَاتِ يَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ يَا عَالِمَ الْخَفِيَّاتِ يَا دَافِعَ الْبَلِيَّاتِ
اى آقاى آقایان اى اجابت کننده دعاها اى بالا برنده مرتبه ها اى صاحب هر نیکى اى آمرزنده گناهان اى دهنده خواسته ها اى پذیرنده توبه ها اى شنونده صداها اى داناى اسرار پنهانى اى برطرف کننده بلاها

 شرح اسم «یا سیدالسادات»

۱۱ـ «یا سیّد السّادات» (ای آقای آقایان)

ای سیّدالسّادات، ای آقا و بزرگ همه بزرگان. آقا و سیادت و سروری مربوط به قوه فاعلی و علّی عالم است . در رابطه بین علت و معلول ، علت بر معلول سیادت حقیقی دارد. سیادت گاهی اعتباری است که مهم نیست. مثل سیادت رئیس بر مرئوسین که با عزل سیادت هم میرود. سیادت حقیقی از آن علت هاست علتی که حی و دراک باشد نسبت به معلول خود سیادت و سروری دارد.

در مورد علت و معلول های متوسط نیز این امر وجود دارد. مانند (پدر و مادر ) که احترام فرزند به آنها به خاطر سیادتشان است آنها چون علت هستند هر چند علت حقیقی نیستند و علت اعدادی هستند ، نسبت به فرزند خود سیادت و احترام دارند یعنی مجرا و واسطه فیض خدا هستند .

در عالم یک حقیقت بیشتر نداریم یعنی جز ذات مقدس الهی علتی در عالم نداریم و سایر علل ، علل واسطه و اعدادی هستند اما همان علت های اعدادی چون مجرای فیض الهی هستند ، به همان اندازه سیادت دارند .

 سيادت بر أسماء الهي

بسم الله الرحمن الرحیم (يا سيد السادات)

“سیدالسادات” معنی لطیفی دارد . مرحوم سبزواري (ره) در توضیح این اسم می فرماید:
«هو تعالی باعتبار تعینه باسمه الاعظم الذی هو امام الائمه فی الاسماء سید السادات آلتی هی الأسماء لانّ لكلّ من الأسماء مربوباَ يربّه ذلك الاسم و يسوده و به اعتبار أنه لا مؤثر فی الوجود الا الله و أنه مبدأ المبادی و علة العلل فی قوس النزولی»
“هر اسمي مربوبي دارد كه با أن سنخيت دارد”

یعنی این اسم سیدالسادات از اسماء اعظم الهی است برای اینکه این پیشوای پیشوایان اسماء الهی است . یعني آنکه هر یک از اسماء الهی به واسطه مربّی بودن در عالم و این که مربوب هایی دارند، خود سیادت دارند و از سادات هستند.

مثلاً اسم “سبوح و قدوس” ملائکه را تربیت می‌کند، و اسم “سمیع و بصیر” حیوانات را تربیت می‌کند و هر خاصیتی در این اسم ها هست در مربوب به آنها هم هست.

و اسم جلاله “الله” انسان کامل را تربیت می کند و همانطوري که اسم اعظم الهی سید و آقای همه اسماء الهی است، مظهر و مربوب آن هم اعظم و اشرف مظاهر و مربوب هاست.

بنابراین “انسان کامل مربوب بسم الله ” است، و اسم الله که جمیع اسماء را در بردارد سید سادات همه اسماء است.

عظمت هر موجودی به اندازه عظمت آن اسمی است که آن را تربیت می کند و چون انسان را اسم اعظم الهی یعنی “الله ” تربیت می‌کند، پس انسان کامل خود سید سادات است و فاش می توان گفت که مظهر سید سادات امیرالمومنین علیه السلام هستند که آقای همه آقاها و ارباب همه ارباب ها هستند.

 از ذلت تا عزت

تجلی این اسم در قلب انسان عارف حالت خاصی از ذلت ایجاد می کند که به واسطه آن لذت عجیبی عایدش می شود. این تذللی که اولیاء خدا مقابل حق و اسماء حق داشتند به خاطر این بود که اسماء را خوب می فهمیدند، زیرا یکی از بزرگترین و غلیظ ترین حجاب های انسان، حتی اگر انسان عظیمی هم باشد این است که به عظمت خود گیر کند و این باعث می شود که عظمت را نبیند.

تا انسان از پوسته خود خارج نشده و از خود دور نشود، نمی تواند عظمت را ادراک کند،و سرّ این ذلت ها و تذلل های اولیاء خدا این است که اگر انسان ها چیزی از داشته هایشان را به خود بگیرند، این باعث می شود که آنچه حقیقتاً هست را نبینند.

در واقع مقام خودشان، حجاب دیده جانشان می شود . آیه ۱۴۶ سوره اعراف اشاره به این دارد که (ما آیاتمان را از متکبرین مصروف می داریم ) یعنی اگر کسی چیزی را به خود گرفت و مال خود دید این باعث می شود که همان چیزی را که خدا به او داده است نبیند.
امیرالمؤمنین(ع ) فرمودند : «لم تحط به الاوهام بل تجلّی لها بها و بها امتنع منها»

که عبارت عجیبی است. مفهومش این است که خدا برای موجود به وسیله خود موجود تجلی کرده و به وسیله همان موجود هم حجاب خود آن موجود شده است . یعنی بودن یا نبودن حجاب به نحوه برخورد شما با موجودات و مخصوصا نحوه برخورد با خودتان بستگی دارد ( مثلا همین خود عظیم شما حجاب دیده جان شود و نبیند (بها امتنع منها) بشوید .

لذا اولیاء خدا همیشه از پوسته خود خارج شده و خود را به منتهای ذلت بیندازند . چون هر چقدر در گودال ذلت فرو بروند، بهتر می توانند عزت را تماشا کنند . هر چقدر به گدائی و فقر و ناداری برسند ، بهتر می توانند عزت و عظمت و غنا را مشاهده کنند.

تا از دريچه ذلت به عزت خدا نگاه نکند، عزت خدا را نمی بیند و این همان عُجب است. در مقابله با رذیله عٌجب نمی گویند که به دروغ چیزی را به خود نبند، بلکه می گویند آن چیزی را هم که به راستی داری هم از خود نبین.(مبارزه با عُجب به معنای ندیدن خوبی نیست بلکه از خود ندیدن خوبی است). اگر می خواهی عظمت این اسم «سیدالسادات» را دریابی باید به منتهای ذلت برسی. داستان خضر و موسی )

این اسم امام همه اسماء است

در حدیث است از پیامبر(ص) که: «علی سیدُ العرب» علی آقای عرب است. (یعنی در بین عرب) پس «سید» یعنی آقا و سرور و این اسم از اسامی الهی ، لغتاً به معنای آقای آقایان و بزرگ بزرگان است، و به اعتباری اسم اعظم خداوند و امام همه اسماء است.
در قوس نزول به «سید سادات» به اعتبار اینکه خالق است ، «مبدا المبادی »گفته می‌شود که مظهر آن مبدأ مبادی عالیه، یعنی اولین مخلوق خداست: «اول ما خلق الله »

و در خصوص صعود این اسم «رب الارباب» است ، و در حقیقت هر دو اسم یکی است ، و از جهت اینکه در قوس صعود، و در مبدأ مبادی، این اسم پرورش دهنده است، به آن «رب الارباب» گویند. مثل اطلاق «کوهنورد» به یک نفر در حال بالا رفتن و چه در حال پایین آمدن .

و «رب الارباب» سبب ارباب انواع و افراد موجود است و اتفاقات است ، در حالی و هر نوعی در زمین، یک ربی دارد و این ارباب ، عوالم پایین‌تر را اداره می‌کنند همانند فرشتگان بزرگ الهی که قرآن کریم در سوره صافات آیه ۱۶۴ از زبان آنها می فرماید:
«وَمَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ » (و هيچ كس از ما نيست مگر اینکه برای او مرتبه ای معین است ).
و نیز می فرماید: «بَلْ عِبَادٌ مُكْرَمُونَ لَا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ»
(بلكه آنان بندگانى گرامى هستند، در سخن بر او پيشى نمى‌گيرند و به فرمان او كار مى‌كنند).

روح القدس و … مأمور تربیت انبیا و اولیائند. حافظ علیه الرحمه می گوید:فیض روح القدس ار باز مدد فرماید دیگران هم بکنند انچه مسیحا می کرد

قرآن کریم می فرماید: «وَلِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَا»بقره ۱۴۸ (هر كس محل توجهی دارد که سر پرست آنست.
یعنی پرورش‌دهندگان او، روی او را به آن سو می گردانند.
یعنی برای هر چیزی یک وجهی است که مُوَلّی حقیقی آن، خداوند است.
و خداوند هر شییء را می گرداند به طرف آن وجه و آن جهتی که باید برود، و بازگشت نهایی همه هم به سوی خود خداوند است که رب ارباب است .

قرآن می فرماید:إِنَّ إِلَى رَبِّكَ الرُّجْعَى (هر آينه بازگشت به سوى پروردگار توست).
در حقیقت بازگشت به سوی پروردگار است، و می‌توان گفت امامان ارباب این عالمند، و خداوند رب الارباب است.

انسان کامل که خلیفه خداست و حقیقت محمدیه واسطه اجرای دستورات خدایند و فرشتگان بزرگ و فرشتگان کوچکتر و دیگر اسباب ، برگشت همه به خداست ؛ ولی: «خداوند ابا دارد از اینکه اوامر خود را بدون اسباب انجام دهد » و اما رب حقیقی و رب الارباب خود اوست.