زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
مرحله چهارم :
آیات ۱۲ تا ۱۵
وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ ۚ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ﴿١٢﴾
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لَا تُشْرِكْ بِاللَّهِ ۖ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ ﴿١٣﴾
وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَىٰ وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِي عَامَيْنِ أَنِ اشْكُرْ لِي وَلِوَالِدَيْكَ إِلَيَّ الْمَصِيرُ ﴿١٤﴾ وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَىٰ أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا ۖ وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا ۖ وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ۚ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿١٥﴾
ترجمه آیات
به راستى ما به لقمان حكمت عطا كرديم كه نسبت به خدا سپاسگزار باش و هركه سپاس گزارد تنها به سود خود سپاس مىگزارد ، و هركه ناسپاسى كند [به خدا زيان نمىزند ، زيرا] خدا بىنياز و ستوده است .«۱۲» [ياد كن] هنگامى كه لقمان به پسرش در حالى كه او را موعظه مىكرد ، گفت : پسركم ! به خدا شرك نياور، بىترديد شرك ستمى بزرگ است .«۱۳»
انسان را درباره پدر و مادرش سفارش كرديم ، مادرش به او باردار شد [در حالى كه] سستى به روى سستى [به او دست مىداد] و باز گرفتنش [از شير] در دو سال است [و سفارش كرديم] كه براى من و پدر و مادرت سپاس گزارى كن ؛ بازگشت [همه] فقط به سوى من است .«۱۴»
و اگر آن دو نفر تلاش كنند تا بر پايه نادانى [و بدون بصيرت كه روشنگر حقايق است] چيزى را شريك من قرار دهى ، از آنان اطاعت مكن ؛ ولى در دنيا با آن دو نفر به شيوهاى پسنديده معاشرت كن و راه كسى را پيروى كن كه [با توبه و ايمان و اخلاص] به من بازگشته است ؛ سپس بازگشت شما فقط به سوى من است ، پس شما را از آنچه انجام مىداديد ، آگاه مىكنم .«۱۵»
تفسیر آیات
به تناسب بحثهای گذشته پیرامون توحید و شرک و عظمت قرآن و حکمتی که در این کتاب آسمانی به کار رفته ، در آیات مورد بحث و چند آیه بعد از آن سخن از «لقمان حکیم» و بخشی از اندرزهای این مرد الهی در زمینه توحید و مبارزه با شرک به میان آمده ، و مسائل مهم اخلاقی که نصیحت های لقمان به فرزندش منعکس است نیز بازگو شده است.
این «اندرزهای ده گانه» که طی چهار آیه بیان شده ، هم مسائل اعتقادی را به طرز جالبی بیان کرده ، و هم اصول وظایف دینی ، و هم مباحث اخلاقی را .
در اولین آیه می فرماید:
« وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَن یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَن کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ »
ما به لقمان حکمت عطا کردیم و دستور دادیم که شکر خدا را بجا آورد. هر کس خدا را سپاس کند نتیجه آن بخود او بر می گردد، هر کس کفران نعمت کند (خدا را ضرر نمی زند) خداوند بی نیاز و شایسته ثناء است.