زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
این علوم پنجگانه مخصوص خدا هستند
« إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَّاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ»
آگاهی از زمان قیامت مخصوص خداست و اوست که باران را نازل می کند. و آنچه در رحم مادران است می داند، و هیچکس نمی داند فردا چه می کند و هیچکس نمی داند در چه سرزمینی می میرد، فقط خداوند عالم و آگاه است
در آخرین آیه این سوره ، به تناسب بحثی که پیرامون روز رستاخیز در آیه قبل به میان آمد، سخن از علومی به میان می آورد که مخصوص پروردگار است می گوید: «آگاهی بر زمان قیام قیامت مخصوص خدا است » إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ».
و او است که باران را نازل می کند و از تمام جزئیات نزول آن آگاه است « وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ»
و از تمام مشخصات فرزندی که در رحم مادر است نیز آگاه است و هیچ کس نمی داند فردا چه می شود ، و در چه سرزمینی می میرد؟ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ
تمام این علوم مخصوص خداست زیرا که «إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ»
گوئی مجموع این آیه جواب سئوالی است که در زمینه قیامت مطرح می شود. « مَتَی هُوَ»: روز قیامت کی خواهد بود ؟ در جواب قرآن می گوید: خداوند این علم را از همه مخفی داشته است. «ان الساعه آتیه اکاد اخفیها» قیامت خواهد آمد و من می خواهم آن را پنهان سازم، تا هرگز غرور و غفلت افراد را نگیرد.
و می فرمود: نه فقط مسئله قیامت است که از شما پنهان است ، بلکه در زندگی روزمره شما و در میان نزدیک ترین مسائلی که با مرگ و حیاتتان سر و کار دارد ، بلکه مطالب زیادی در زندگی شما وجود دارد که از آن آگاه نیستید. آری شما از این مسائل نزدیک به زندگی خود اطلاعی ندارید چه جای تعجب که از لحظه قیامت بی خبر باشید.
نکته ها
۱ ـ انواع غرور و فریب
آیات فوق هشدار می دهد، که زرق و برق زندگی دنیا شما را نفریبد، سپس از فریب شیطان، سخن می گوید، و نسبت به آن اعلام خطر می کند ، زیرا مردم چند گروهند:
بعضی آنقدر ضعیف و ناتوان هستند، که تنها زرق و برق دنیا برای فریب و غرورشان کافی است.
اما بعضی ، که مقاومت بیشتری دارند ، وسوسه شیطان نیز باید به آن اضافه شود، و شیطان درونی (هوای نفس) و برونی دست به دست هم داده تا آنها را بفریبند، تعبیرات آیه فوق ، هشداری برای همه گروهها است.
و توجه به یک نکته لازم است و آن اینکه: «غرور» (بر وزن جسور) به معنی هر موجود فریبنده است ، و این که آن را به شیطان تفسیر کرده اند ، در حقیقت بیان مصداق واضح آن است ، و الا هر انسان فریبنده ، هر کتاب فرینده ، هر مقام وسوسه گر و هر موجودی، که انسان را گمراه سازد ، در مفهوم وسیع این کلمه داخل است؛ مگر این که : مفهوم شیطان را چنان وسعت دهیم ، که همه اینها را شامل شود
لذا «راغب» در «مفردات» می گوید: « «غَرور» هر چیزی است که انسان را مغرور سازد و بفریبد ، اعم از مال، مقام ، شهوت ، شیطان ، و این که به شیطان تفسیر شده ، به خاطر این است که خبیث ترین فریبندگان است» .
۲ ـ فریبندگی دنیا :
بدون شک بسیاری از مظاهر دنیا ، غرور آمیز و غفلت زا است ، و گاه چنان انسان را به خویشتن مشغول می دارد، که از هر چه غیر آن است غافل می سازد.
البته در لابلای صحنه های مختلف فریبنده دنیا ، صحنه های گویائی است ، که نا پایداری جهان و تو خالی بودن زرق و برقهای آن را به روشنترین وجهی بیان می کند ، حوادثی که هر انسان هوشمندی را می تواند بیدار کند ، بلکه ناهوشمندان را نیز هوشیار می سازد.
دنیا جایگاه صدق و راستی
اما در عین حال امام علی (ع) می فرماید: این دنیا «جایگاه صدق و راستی» است برای کسی که با آن به راستی رفتار کند ، و [حقیقت آن را بداند]. و «خانه تندرستی» است ، برای آن کس که از آن چیزی بفهمد . و «سرای بی نیازی» است ، برای آن کس که از آن توشه برگیرد، و «محل اندرز» است ، برای آنکه از آن اندرز گیرد ، «دنیا مسجد دوستان خداست» ، و «نماز گاه » فرشتگان پروردگار ، و «محل نزول وحی» الهی ، و «تجارتخانه» اولیاء حق است .
خدایا به ما توفیق عنایت کن که لحظه ای از تو غافل نشویم و بتوانیم بر شیاطین برون و درون خود مقاومت داشته باشیم و با نور این آیات قلوب ما را منور بفرما.
منابع
قرآن کریم با ترجمه استاد حسین انصاریان
نهج البلاغه
ولی منابع اصلی این اثر ، از تفسیر نمونه
و تفسیر مخزن العرفان بانو نصرت امین
و کتاب مربی نمونه / استاد جعفر سبحانی می باشد
تفسیر روح البیان
مجمع البیان
تاثیر موسیقی بر روان و اعصاب
انسان در اسلام / دکتر غلامحسین گرامی / نشر معارف / چاپ ۲۲ بهار ۱۳۹۴ .
وسائل الشیعه
و مطالبی که راجع به موسیقی نوشته شده ، متاسفانه منبع و نام کتاب را یاد ندارم
و نیز در این اثر از تفاسیر دیگر ، و از آثار بزرگانی استفاده شده ولی چون این اثر در سال ۱۴۲۰ بوده تقریبا ۱۷ سال پیش بعضی از منابع را به خاطر ندارم.(و اکنون که سال ۱۴۳۷ هجری قمری است ویرایش آن آنجام شد.).
امیدوارم که مورد قبول حق و حضرت حجة بن الحسن (عج) قرار گیرد که
برگ سبزیست تحفه درویش / چه کند بینوا ندارد بیش
الحمدلله رب العالمین .
پایان جلد اول تفسیر تربیتی (سوره لقمان)