اسرار سوره حمد
از یک نظر سوره حمد به دو بخش تقسیم می شود، بخشی از حمد و ثنای خدا سخن می گوید؛ و بخشی از نیازهای بنده. چنانکه در حدیثی از رسول اکرم(ص) می خوانیم: خداوند متعال چنین فرموده:
من سوره حمد را میان خودم و بنده ام تقسیم کردم نیمی از آن برای من، و نیمی از آن برای بنده من است، و بنده من حق دارد هر چه را می خواهد از من بخواهد.
هنگامی که بنده می گوید: «بسم الله الرحمن الرحیم»، خداوند بزرگ می فرماید: بنده ام به نام من آغاز کرد، بر من است که کارهای او را به آخر برسانم و در همه حال او را پربرکت کنم.
و هنگامی که می گوید «الحمدلله رب العالمین» خداوند بزرگ می گوید: بنده ام مرا حمد و ستایش کرد، و دانست نعمتهایی را که دارد از جانب من است، و بلاها را نیز من از او دور کردم، گواه باشید من نعمتهای سرای آخرت را بر نعمتهای دنیای او می افزایم، و بلاهای آن جهان را نیز از او دفع می کنم همانطور که بلاهای دنیا را دفع کردم.
و هنگامی که می گوید: «الرحمن الرحیم» خداوند می گوید: بنده ام گواهی داد که من رحمن و رحیم هستم، گواه باشید بهره او را از رحمتم فراوان می کنم، و سهم او را از عطایم افزون می سازم.
و هنگامی که می گوید: «مالک یوم الدین» او می فرماید: گواه باشید همانگونه که او حاکمیت و مالکیت روز جزا را از آن من دانست، من در روز حساب، حسابش را آسان می کنم، حسناتش را می پذیرم، و از سیئاتش صرف نظر می کنم.
و هنگامی که می گوید: «ایاک نستعین» خدا می گوید: بنده ام از من یاری جسته، و تنها به من پناه آورده، گواه باشید من او را در کارهایش کمک می کنم، در سختیها به فریادش می رسم، و در روز پریشانی دستش را می گیرم.
و هنگامی که می گوید: «اهدنا الصراط المستقیم»…تا آخر سوره، خداوند می گوید:
این خواسته بنده ام بر آورده است، و او هر چه می خواهد از من بخواهد که من اجابت خواهم کرد آنچه امید دارد، به او می بخشم و از آنچه بیم دارد ایمنش می سازم.