اسماء الله در قرآن
اسماء الله فضائل زیادی دارند وهر کس اسماء الله را بشمارد، جایگاه او بهشت است. در قرآن صد و پنجاه اسم خداوند بیان شده اما در روایات مختلف است. در بعضی از روایات ۹۹ اسم، و در بعضی دیگر ۳۶۰ اسم و تا هزار اسم و چهار هزار اسم نیز برای خدا بیان شده است. از مجموع روایات برمی آید که خداوند، نامتناهی است و تجلیات و ظهورات اسماء وصفات و افعال او هم نامحدود هستند.
مقصود ما این است که در هنگام خواندن قرآن، به اسماء الله توجه داشته باشیم. باید بدانیم که
معرفت به اسماء الله از مهمترین وغامضترین علوم است ودرک آن آسان نیست؛ اما برای شناخت خداوند و معبود حقیقی ضرورت دارد.
و چون ما نمیتوانیم به ذات خداوند معرفت پیدا کنیم، آنچه مورد معرفت ما قراردارد، اسماء و صفات الهی است؛ یعنی به وسیله اسماء میتوانیم خدا را بشناسیم. بههرحال اسماء ظهور و تجلی ذات خداوند هستند، و چون تجلی ذات خداوند لامتناهی است، اسماء و صفات نیز نامتناهی هستند؛ چنانکه افعال خداوند نیز لامتناهیاند. بنابراین تجلی و ظهور اسماء و صفات ذات خداوند نامحدود است.
نکاتی درباره اسماءالله
نقش اسماء برجستهتر از آن است که تصور شود؛ زیرا شناخت خدا، عبادت، سیر و سلوک، محبت به حق تعالی، توحید و… همه مربوط به اسماءالله است، نه ذات.
سرّ دیگر
اسماءالله خواص و اثاری دارند که اگر کسی با آن ها آشنا شود و از آن ها بهره بگیرد، به طور قطع راه کمال را بر خود هموار کرده است.
پس موضوع این درسها تأملی در قرآن برای شناخت خدا و توحید و اسماء الله الحسنی، و شناخت موحد حقیقی است که موضوع مهم قرآن هم رسیدن به همین معارف برای رسیدن به تکامل و لقاء الله است.
وقتی در قرآن می خوانیم «هو الاول و الاخر»(خداوند هم اول است و هم آخر)، «اول همان مبدأ و آخر همان معاد و قرآن راهنمای معرفت الله است» برای این است که انسان سیر الی الله کند و در سایه ارتباط با خدا، متخلق به اخلاق الهی شود و به سعادت هردو جهان دست یابد.
معرفت اسماء الله
هرکس اسماء الله را بشمارد، بهشت نصیب او میشود. باید دانست که اسماء الله فقط این الفاظ ظاهری نیستند. مثلا اگر ما لفظ اسم هادی را تکرار کنیم آیا هدایت نصیب ما میشود؟
بلکه باید برای شناخت خدایی که «له الاسماء الحسنی» و هم رحمن و هم رحیم است، کوشید و این معرفت است که باعث سعادت دنیا و آخرت می شود.