توجه به نکته ای جالب
[شیطان گفت ] سپس از پيش رو و پشت سر و از طرف راست و از جانب چپشان بر آنان مىتازم و [تا جايى آنان را دچار وسوسه و اغواگرى مىكنم كه] بيشترشان را سپاسگزار نخواهى يافت.چرا بالا و پایین را نگفت؟ چون کار شیطان، وسوسهانداختن در دل انسان است که به دل مربوط میشود. بالا و پایین را نگفت چون نمی تواند. بالا ارتباط با خداست و پایین از قلب دور است. البته خداوند، هم راه و هم رهبران را نشان داده است.
در حدیث امامان معصوم(ع) می فرمایند: «راه مستقیم، ما هستیم» یعنی نمونه عینی و عملی راه مستقیم و الگو برای قدم برداشتن در راه، رهبران آسمانی هستند.
آنها در تمام مسائل زندگی اعم از کار، تفریح، تحصیل، تغذیه، تربیت فرزند و… نظر داده و ما را به میانهروی سفارش کرده اند. این آیه راه مستقیم را، راه کسانی معرفی می کند که مورد نعمت الهی واقع شده اند و عبارتند از: انبیاء و صدیقین، شهدا و صالحین.(سوره نساء آیه۶۹ و سوره مریم آيه۵۹)
وَلَهَدَيْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا ﴿٦٨﴾ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا ﴿٦٩﴾ ذَلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَكَفَى بِاللَّهِ عَلِيمًا
[اگر دستورات خدا را اجرا می کردند] بىترديد آنان را به راهى مستقيم راهنمايى مىكرديم.«۶۸» و كسانى كه از خدا و پيامبر اطاعت كنند، با كسانى هستند که خدا به آنان نعمت داده، از پيامبران و صدّيقان و شهيدان و شايستگان خواهند بود كه خدا به آنان نعمت [ايمان و اخلاق و عمل صالح] داده؛ و اينان نيكو رفيقانى هستند.«۶۹» اين [رفاقت با آنان] بخشش و فضلى از سوى خداست، و [در استحقاق اين كرامت و فضل] كافى است كه خدا [به نيّات و اعمال مطيعان] داناست.۷۰