تفسیر عرفانی دعای ماه رجب

سید ابن طاووس از محمّد بن ذکران که معروف به سجّاد است، چه آن‌قدر سجده کرد و در حال سجده گریست که نابینا شد، روایت کرده که گفت:
به امام صادق(علیه‌السلام) عرض کردم: فدایت شوم، این ماه، ماه رجب است، مرا در این ماه دعایی بیاموز که حق‌تعالی مرا به آن سود بخشد، حضرت فرمود: بنویس «بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ» و در هر روز از رجب در صبح و شام پس از نمازهای روز و شب بگو:
ای آن‌که هر خیری را از او امید دارم و از خشمش در هر شرّی ایمنی جویم
ای آن‌که در برابر عبادت اندک مزد بسیار عطا می‌کند
ای آن‌که به هرکه از او بخواهد می‌بخشد، ای آن‌که به هرکه از او نخواهد و او را نشناسد نیز می‌بخشد عطایش از روی مهربانی و رحمت است.
با درخواستم از تو، همه‌ی خیر دنیا و خیر آخرت را به من عطا کن و با درخواستم از تو همه شر دنیا و شر آخرت را بازگردان، زیرا آنچه را تو عطا کردی کاستی ندارد و از احسانت بر من بیفزای ای مهمان‌نواز.

تفسیر عرفانی دعای ماه رجب

در این ماه بعد از هر نماز بگو: «یا من ارجوه لکل خیر» یعنی وقتی به ماه رجب می رسی ، شما از لحظه شروع ماه رجب دیگه توقعت از خداوند تبارک و تعالی فقط و فقط خیر است
«و امن سخطه عند کل شر» و ایمن هم به شما می ده.
. «‌یا من أرجوه لکل خیر.» (ای آنکه در هر خیری چشم امید به تو دارم.) یعنی:‌
:‌ پروردگارا! ما کار و تلاش می‌کنیم،‌ به پزشک مراجعه می‌کنیم،‌ زحمت می‌کشیم، و در پی کسب روزی می‌دویم، ولی با این همه، تنها از تو امید خیر و نیکی داریم.
خدایا طبق فرموده‌ات برای درمان و شفای بیماری‌هایمان به پزشک مراجعه می‌کنیم ولی در همان وقت، دلمان با توست و می‌دانیم که خاصیت اثرگذاری اسباب عادی از توست.
خدایا ، تویی که راه درست را به پزشک نشان می‌دهی و طریق مداوای بیماری را به او می‌آموزی. بودند کسانی که تشخیص اشتباه پزشک و یا داروی اشتباه جان خود را از دست دادند.
خدایا! تو هستی که تشخیص صحیح را به پزشک الهام می‌کنی تا پاسخ درستی به بیمار بدهد. پس همه خیر و خوبی‌ها از جانب توست.
تویی که خواص شفابخشی را در داروها قرار دادی.
آیا غیر از این است؟ چه کسی خاصیت شفابخشی و آرامش‌بخشی را در داروها قرار داده است؟
تو خودت دستور دادی ، که خود دست به کار شویم و به پزشک مراجعه کنیم و درمان بیماری‌مان را از او بخواهیم، و الاّ شفادهنده حقیقی تویی. انت الشافی
در انجام دادن وظایف زندگی‌مان ،هم :
ما تلاش خود را در تربیت فرزندانمان به کار می‌گیریم، با آنان صحبت می‌کنیم، تأدیبشان می‌کنیم، تهدیدشان می‌کنیم، اجبارشان می‌کنیم،
ولی این را می‌دانیم که خداوند در قرآن خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید:
إِنَّكَ لا تَهدي مَن أَحبَبتَ وَلٰكِنَّ اللَّهَ يَهدي مَن يَشاءُ ۚ وَهُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدينَ
«تو هر کس را که بخواهی هدایت نمی‌کنی. خداست که هر که را بخواهد هدایت می‌کند و او هدایت‌یافتگان را بهتر می‌شناسد.» (قصص، ۵۶)
(ای پیغمبر!) تو نمی‌توانی کسی را که بخواهی هدایت ارمغان داری (و او را به ایمان، یعنی سر منزل مقصود و مطلوب انسان برسانی) ولی این تنها خدا است که هر که را بخواهد هدایت عطاء می‌نماید، و بهتر می‌داند که چه افرادی (بر طبق حکمت و عنایت یزدان و برابر اندیشه و تلاش انسان، سزاوار پذیرش ایمان بوده و به سوی صفوف مؤمنان) راهیابند.
بنابراین، ما همه توان خود را در راه تربیت فرزندانمان به کار می‌گیریم، ولی مغرور نمی‌شویم و نمی‌گوییم: ما بودیم که فرزندانمان را تربیت کردیم.
هرگز، تو نمی‌توانی فرزندانت را به‌تنهایی تربیت کنی.
در راه تربیت آنان باید زحمت بکشی و لحظه‌ای کوتاهی نکنی، ولی در همان حال باید دلت با خدا باشد و از او کمک بخواهی، زیرا او منشأ همه خوبی‌ها و خیرهاست.
برای امور زندگی مان درس میخوانیم و آمادگی کسب می‌کنیم، ولی در همان وقت مثل رسول خدا(ص) دلمان با خداست و از او یاری می‌خواهیم.
در رفع مشکلات اجتماعی، گرفتاری‌های مالی، در ارتباط با مردم نیز تمام سعی خود را می‌کنیم،
ولی در عین حال می‌گوییم: «یا مَن أرجُوهُ لِکلِّ خَیرٍ.» او منشأ خیر است.
نظرهای راهگشا را او الهام می‌کند. اوست که به دانشمندان علم می‌آموزد.

صاحب هر خیرو برکتی اوست.
ببینید امام(ع) چگونه راه درست کار کردن را به ما یاد می‌دهد.
اگر در ماه رجب بعد از هر نماز دعای «یا مَن أرجُوهُ لِکلِّ خَیرٍ» را با حضور قلب بخوانی و بعد از دعا و …، سراغ کسب و کار و روزی یا تربیت فرزندان ، و یا حل مشکلات زندگی یا درمان بیماری بروی،
در این صورت ، این دعا به تو یاد می‌دهد که‌ای انسان، بیش از حد به سعی خود متکی نباش. سعی و تلاش واجب است، ولی همه خیرها از جانب خداست.
اگر چنین شد، وقتی سراغ رئیس، دکتر، یا برای حاجتی می‌رویم یا به کار خانه و دیگر امور زندگی‌مان می‌پردازیم،
اینها را همه چیز نمی‌دانیم، بلکه به چشم وسیله به اینها نگاه می‌کنیم. آنها اسباب و وسیله هستند خدایا مسبب الاسباب تویی . یا مسبب الاسباب و یا مفتح الالباب افتح باب قلوبنا بنور الایمان و اجل نا من اهل النجات و ارحمنا برحمتک الواسع یا ارحم الراحمین و صلی الله علیه محمد و اله الطاهرین