شرح دعای افتتاح قسمت ششم
• قبح عقلی رحمت و عطوفت در موضع مجازات و عقوبت
• در این جملات میبینیم که میفرماید:
• أیقَنتُ أنّکَ أنتَ أرحَمُ الرّاحمین؛ «یقین دارم بهدرستی که تو خود تو …!»
• با چند تأکید بیان شده است که:
• «یقینِ من بر همین اساس است که در جایی که موضع رحمت و عفو است حتماً حتماً حتماً تو ارحمالرّاحمینی، و در جایی که جای گوشمالی است تو اشدّ المعاقبینی.»
• و حقّ مطلب هم همین است که در میان ما افرادِ انسان که از علم و حکمت پروردگار ذرّهای به ما داده شده است،
• یک قطرهای از دریاها و اقیانوسها داده شده ـ باز هم این تشبیه از ضیقِ عبارت است و مطلب از این بالاتر است ـ ما هم یک جایی که جای عفو و رحمت است، رحمت میدهیم؛
• جایی که جای مجازات است، مجازات میکنیم؛ و جایی که کسی با شخصیّت و عظمت ما مبارزه کند، طرف را میکوبیم.
• و این همان کبریائیّت و عظمت پروردگار است که طلوعش در ما به این اندازه هست.
• اگر ما در جایی که جای رحمت باشد، عقاب کنیم، خُب این درست نیست و همۀ عقلای عالم ما را دیوانه میدانند، چون اینجا جای رحمت است؛
• و در جایی که باید عقوبت کنیم، ما رحمت میکنیم؛ مثلاً کسی آمده در منزل، دزد است و آمده به ناموس تجاوز کند، من باب مثال ما به او لبخند بزنیم و بگوییم: آقا بسم اللَه، بفرما، خوش آمدی، هر شب بیا! مردم به ما چه میگویند؟! میگویند: دیوانه است دیگر! آنجا جای سیلی و کشیده و هرچه از دست انسان بیاید است و بایستی که انسان آن متجاوز را [جزا و] پاداش بدهد. و اساس وضع عالم بر این است.
• اگر در مواقعی که با اساسِ شخصیّت انسان ـ از نظر شخصیّت الهی، نه از نظر شخصیّت نفسی ـ مبارزه میکنند، مثلاً یک شخص متکبّری در مقابل انسان تکبّر میکند و مَنیّت به خرج میدهد، انسان نباید بگوید: آقا این مَنیّت تو درست است، و به تواضع بیفتد، و به خاک بیفتد و او را سجده کند! اینجا باید بگوید که: نه، من از تو بالاترم، تو که هستی؟!
مَن تَواضَعَ لِغنیٍّ لِغِناه، فَقَد کَفَر؛۱ «کسی که به آدم غنی و دارا به جهت غنای او تواضع کند، این تواضعش کفر است.»
•
• لزوم تکبّر و کبریائیّت داشتن در مقابل انسان متکبّر
• اگر در مواقعی که با اساسِ شخصیّت انسان ـ از نظر شخصیّت الهی، نه از نظر شخصیّت نفسی ـ مبارزه میکنند، مثلاً یک شخص متکبّری در مقابل انسان تکبّر میکند و مَنیّت به خرج میدهد، انسان نباید بگوید: آقا این مَنیّت تو درست است، و به تواضع بیفتد، و به خاک بیفتد و او را سجده کند! اینجا باید بگوید که: نه، من از تو بالاترم، تو که هستی؟!
مَن تَواضَعَ لِغنیٍّ لِغِناه، فَقَد کَفَر؛۱ «کسی که به آدم غنی و دارا به جهت غنای او تواضع کند، این تواضعش کفر است.»