سر چشمه خوف از خدا
سر چشمه خوف از خدا
البته خوف از خدا سرچشمه های مختلفی دارد:
گاه: همان اعمال ناپاک و افکار آلوده است، و گاه: مقربان به خاطر قرب به ذات پاکش کمترین ترک اولی و غفلت مایه وحشت آنها است.
و گاه: بدون همه اینها هنگامی که تصور آن ذات نامحدود و عظمت بی انتها را می کنند در مقابل او احساس حقارت کرده و حالت خوف به آنها دست دهد، و این خوفی است که از نهایت معرفت پروردگار حاصل می شود و مخصوص عارفان و مخلصان درگاه اوست، و این چهار تفسیر با هم تضادی ندارند و ممکن است در مفهوم جمع باشد.
علامه طباطبائی می فرمایند: (لمن خاف) که مقصود جن و انس است، آن کسانی که اهل اخلاص، آنهائی که خاضع در برابر جلال خدای تعالی هستند، و او را بدین جهت عبادت می کنند که او الله است نه بدین جهت که جهنم دارد، و نه به طمع بهشت و ثوابی که می دهد، و بعید نیست که این طائفه آنها باشند که خداوند در سوره واقعه گروه سوم را بیان فرموده: « وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * أُوْلَئِکَ الْمُقَرَّبُونَ * فِی جَنَّاتِ النَّعِیمِ * ثُلَّةٌ مِّنَ الْأَوَّلِینَ * وَقَلِیلٌ مِّنَ الْآخِرِینَ »
و پيشى گيرندگان [به اعمال نيك] كه پيشى گيرندگان [به رحمت و آمرزش] اند ،«۱۰» اينان مقرباناند ،«۱۱» در بهشتهاى پر نعمتاند .«۱۲» گروهى بسيار از پيشينيان ،«۱۳»و اندكى از پسينيان
اما در ا ینکه مقصود از جنتان، دو بهشت چیست گفتاری از مفسّرین نقل شده و هر یک اظهار رأی کرده اند.