عشق و عرفان

عشق و عرفان

 

میدانیم در ماه رجب دعاهای فراوانی وارد شده است با آثار زیادی اما اصل دعا برای تقرب بسوی خداوند و معبود است ولی دعا و اجابت آن شروط فراوان دارد . گفته شد معنای دعا ، فایده دعا ، شرایط پیش از دعا که ده شرط بیان شد و حال به چند شرط در هنگام دعا اشاره می شود:.

 

شرایط حین دعا

 

۱٫ـ شروع با بسم الله:

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می­فرماید: دعایی که اولش بسم الله الرحمن الرحیم گفته شود، رد نمی­شود.

۲٫ـ حمد و ثنای خداوند و صلوات بر پیامبر و خاندانش:

امام صادق علیه السلام می­فرماید: بپرهیزید از این که یکی از شما بدون مدح و ثنای پروردگارش از او چیزی از حاجت های دنیا و آخرت بخواهد، مگر اینکه با ستایش خداوند شروع کند.

بعد از حمد ثنای خداوند وارد شده است که بر پیامبر و خاندانش صلوات فرستاده شود چرا که در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است: هر كس حاجتی به درگاه خداوند دارد اول با صلوات بر پیامبر و خاندانش شروع كند سپس حاجت بخواهد و در پایان دعا را با صلوات ختم كند؛ چرا كه خداوند متعال كریم‌تر از آن است كه دو طرف دعا را قبول كند و وسط را نپذیرد.

۳٫ اقرار به گناهکاری خود:

اقرار به بدیها و گناهان روح انسان را برای اتصال به فضل و رحمت الهی آماده می­سازد و موجب چشیدن روحانیت و معنویت دعا می­شود و زمینه و توفیق توبه را فراهم می­کند.

چنانچه در قرآن آمده است که حضرت موسی علیه السلام رو به پروردگار چنین گفت: «پروردگارا من به خویش ستم کردم، مرا ببخش».

۴٫ دعا برای دیگران:

امام صادق علیه السلام می­فرماید: سریعترین دعا برای اجابت، دعا برای برادر دینی است كه هم دعا پشت سر او باشد، و هم اول برای او دعا كند. در این صورت ملك موكل به این دعا آمین گوید و به دعا كننده گوید برای تو دو برابرش باد.”لذا هر دعایی که برای برادر مومنش بکند، برای خودش هم اجابت می­شود”.

۵٫ ختم دعا با جمله «ماشاءالله لا قوه الا بالله»:

امام صادق علیه السلام می­فرماید: هیچ­کس دعایش را به قول «ماشاءالله لا قوه الا بالله» ختم نمی­کند، مگر این که حاجتش برآورده شود.

۶ـ . رقت قلب و گریه:

امام صادق علیه السلام می­فرماید: هر گاه رقت قلب پیدا کردید، دعا کنید. رقت قلب، اغلب موجب می­شود که :

اولا غیر خدا از دل محو شود.

و ثانیا قلب به کلی متوجه خداوند گردد.

دل آدمی تا نشکند و کاملا متوجه خدا نشود، مانند ظرفی است که پشتش به طرف آسمان است و هر چه باران رحمت الهی ببارد قطره­ ای به داخل این ظرف نفوذ نخواهد کرد. لذا قلب غیر رقیق هیچ بهره­ای از رحمت خداوند نخواهد داشت.

 

 

مهمانی دو جانبه

 

اين دعاها (دعاهای ماه رجب و شعبان و رمضان) براي آن است كه مضايفه(مهمانی دو طرفه) باشد نه تنها ضيف يك جانبه (فقط ما مهمان خدا باشیم)؛

ضيف يك جانبه اين است كه انسان به وسيله حج يا عمره و مانند آن به سرزمين وحي مي‌رود آنجا كه رفت، جزء ضيوف الرحمان است، يا بدون مقدمات ماه رجب و شعبان وارد ماه مبارك رمضان مي‌شود جزء ضيوف الرحمان است. در ماه مبارك رمضان از لحاظ زمان مهمان خدا است، و در سرزمين وحي از نظر مكان مهمان خدا است .

اما به ما گفتند كه شما هم مهماني بدهيد مضايفه بهتر از ضيف يكجانبه است؛ شما هم خدا را مهمان كنيد اما خدا مهمان ما باشد يعني چه؟

۱ـ ما چه داريم كه او را مهمان كنيم؟

۲ـ و چه وقت او مهمان ما مي‌شود؟ .

اين جواب را در یک حديث قدسي می یابیم كه آمده است :

«انا عند المنكسرة قلوبهم»؛

يعني خداي سبحان مهمان دل‌هاي شكسته است

و آن انكسار را ، آن فقر را ، آن خضوع را ، آن خشوع را، آن بندگي خالص را خدا مي‌پذيرد . اين «انا عند المنكسرة قلوبهم» جزء مصاديق مهمان شدن خدا نسبت به دلها است

«انا عند المنكسرة قلوبهم»؛

 

«أنا عِندَ القلوبُ المنُکَسِرَه » (من نزد قلب های شکسته هستم) .

همه ما قبول داریم که مسافریم و روزی از این دنیا خواهیم رفت. هر مسافر باید از یه مسیری حرکت کند تا به مقصد برسد.

مقصد ما مسافر ها کجاست؟ کاملا واضحه، انا لله و انا الیه راجعون. ما قراره به سمت خدا بازگردیم. او ما را خلق کرده و تنها او ما را میپذیرد. ما باید دوباره به آن قرب خدا برسیم .

ناخالصی های وجودت را پاک کن

 

منتها تا ناخالصی در وجودمون هست، نمی توانیم! باید این ناخالصی ها رو پاک کنیم، در دنیا، در سکرات موت، در عالم قبر، در عالم برزخ، در عالم قیامت. همه این مراحل برای پاک شدن ماست. برای خالص شدن ما! وقتی پاک شدیم، اون وقت میتونیم به خدا نزدیک بشیم و به خدا متقرب بشیم.

خب حالا که مقصد مشخصه، هر مسافر عاقلی، راهی رو انتخاب میکند که نزدیکتر باشد. خود قرآن راه های زیادی رو نام برده و ما باید کوتاه ترین راه را انتخاب کنیم. البته باید به یاد داشته باشیم که نزدیکترین راه، قطعا آسان ترین راه هم نیست! بلکه سخت ترین راهه!

وقتی خدای مهربان عده ای را به عنوان مقربان خودش معرفی میکند، باید بدونیم اخلاق اونها، رفتار اونها میتونه سبب تقرب باشد ، پس ما هم با اخلاق و رفتار پسندانه می توانیم به خدا ، و در نهایت رسیدنمون به خدا باشد.

 

راه تقرب به خدا

 

از گفتار معصومین راه تقرب به خدا به دو قسمت تقسیم شده.

یکی راهی به سمت بالا و دیگری راهی به سمت پایینه! اگر خدای سبحان جهتی می داشت، در عرش بود و در فرش نبود، در افلاک بود و در خاک نبود، انسان فکر می کرد که نزدیک ترین راه همون بالا رفتنه! خیلی باید علم داشته باشن، خیلی کمال داشته باشن، خیلی ولایت داشته باشن، خیلی اخلاص داشته باشن تا بالا برن و به خدا نزدیک بشن.

اگر تنها راه نزدیکی به خدا همون راه بالا بود، باید اون راه بالا را شناسائی کرد و پیمود؛ منتها خدا جهتی نداره! در همه جهت ها و مکان هاست. خدا هم در عرش هست و هم در فرش!

تنها راه قُرب اِلَی الله و مشاهده خدا این نیست که انسان عالم ترین، عاقل ترین، کامل ترین، عابد ترین انسانها باشه! اگر اون راه رو طی کرد، خُب خیلی از کمالات نصیبش میشه؛ اون البته اَقرَبُ الطُرُقه؛

ولی یک راه پائین هم داره! یه راه برجسته، یه راه فروتنی! اون راه برجسته نصیب هر کسی نمیشه. انبیاء هستن، اولیاء هستن، معصومان هستن، مرسلین هستن؛ اینها اون راه برجسته را طی میکنن؛

امّا راه پائین راه تواضعه و دل شکستگی و فروتنی و …پس کلا دو راه هست! یا انسان به سمت خدا تقرب پیدا میکنه، یا خدا به سمت انسان! یا انسان میهمان خدا میشه یا میزبان او! اهمیت میزبانی از میهمان بودن کمتر نیست!

اگر کسی دلش شکست و از همه جا ناامید شد، اون میتونه یه پناهگاهی رو شناسائی کنه و خودشو توش جا بده! اگر کسی دل شکسته داشت، این رو بدونه که میتونه میزبانی خدا رو به عهده بگیره!

اگر دلشکسته شدی، بدان که برای میزبانی خدا انتخاب شدی. ما که توان راه بالا پیمودن رو نداریم! پس نزدیک ترین راه برای ما همون “قلب شکسته” ست که نصیب خیلی ها میشه. قدرش را بدون . اگه دلی شکسته داری ، دلت رو با یاد خدا آروم کن!

نکته ها

حالا اگر دل کسی را شکستی چی میشه ؟، اگر دلشکسته ای را دیدی و برای التهام او اقدام کردی ، «أنا عِندَ القلوبُ المنُکَسِرَه » (من نزد قلب های شکسته هستم) . اصلا اگر کسی دلت را شکست چی ؟ که خیلی هم اتفاق می افتد خواسته و نا خواسته …

هر کس به گونه ای دلم می شکند

بیگانه جدا دوست جدا می شکند

بیگانه اگر می شکند باکی نیست

من در عجبم دوست چرا می شکند

اینکه میگن [اَمَّنْ یجِیبُ الْمُضْطَرَّ اِذَا دَعَاهُ وَ یکْشِفُ السُّوء] نه یعنی وقتی مضطر شدی، اَمَّن یُجیبُ بخون! ما هر وقت مشکلی داریم، أمَّن یُجیبُ می خونیم. معنای آیه که این نیست!

معنای آیه اینه که وقتی مضطر شدی، بگو: [یا اَلله]، جواب می گیری. برای اینکه مضطر رو فقط اون جواب میده! کسی که همه راهها به روش بسته شد، اون جوابشو میده! چون آدم وقتی مضطر شد، موحّد خوبی هم میشه. چون براش ثابت میشه که از هیچ کسی کاری ساخته نیست! خدای مهربان با ماست کافیست توجه کنیم .

يعني خداي سبحان مهمان دل‌هاي شكسته است و آن انكسار را ، آن فقر را ، آن خضوع را ، آن خشوع را، آن بندگي خالص را خدا مي‌پذيرد . اين «انا عند المنكسرة قلوبهم» جزء مصاديق مهمان شدن خدا نسبت به دلها است (دعاهای ماه رجب و شعبان برای این است که دلهای ما خاضع و خاشع و شکسته شود تا خدا هم مهمان ما شود و مهمانی دو طرفه باشد).