انسان کامل مظهر حق است

انسان کامل مظهر حق است

ابن عربی که اولین کسی بود که در عرفان اصطلاح «الانسان الکامل» را وضع کرد و در کتب خویش بکار برده. او انسان کامل را گاهی به عنوان «الانسان الحقیقی» و گاهی «نایب الحق» در زمین و «معلم الملائکه» در آسمان یاد کرده است.

به عقیده ابن عربی «انسان»، کامل ترین صورتی است که آفریده شده است، او صورت کامل حضرت حق و آینهء جامع صفات الهی است؛ او حادث ازلی و دایم ابدی است.

مقصود اصلی از ایجاد عالم، انسان، به ویژه انسان کامل می باشد که بوسیله او اسرار الهی و معارف حقیقی ظاهر می شود و اتصال اول به آخر حاصل می گردد. به واسطه انسان کامل، مراتب عالم باطن و ظاهر کامل گردیده و عالم خلق شده است. او رحمت عظیم الهی است . و کسی که می خواهد به طریق مشاهده، نه اندیشه، نسبت به حق تعالی معرفت پیدا کند، باید به انسان کامل بنگرد، زیرا او مظهر کامل حق است. انسان کامل روح عالم است و عالم جسد اوست …

قوام هستی به وجود خلیفة الله است ، «عالم خیمه ای است که عمودش امام عصر(عج) است». و خیمه برای برپا ماندن نیازمند عمود است، زیرا امام عصر(عج) مظهر اسم «قیوم» است مظهر حقیقتی که (قوام همه چیز به اوست) و مظهر اسم قیّوم به تبع ظاهر خود قیوم است. براین اساس، ابن عربی خلیفة الله را «عمود السّما، ستون آسمان» می نامد. و این حقیقت در احادیث بازتاب گسترده ای دارد . در حدیث نبوی آمده است:

«ولا تخلواالارض منهم و لو خلت لانساخت»

(زمین از اهل بیت خالی نمی شود و اگر خالی شود، اهلش را در خود فرو می برد).

و در روایت دیگری آمده است: «لو خلت الارض طرفة عینٍ من حجةٍ لساخت باهلها» . و امام رضا(ع) می فرماید: «لا تبقی ساعة اذاً لساخت» انسان کامل با همه چیز مرتبط و همه و همه کس با او در قلمرو تکوین آشنا است.

«شناخت، اعتقاد و محبت به امام عصر(عج) در صورتی کامل، و عمیق و همه جانبه خواهد بود که از نگرش و معرفت سطحی گذر کرده، به لایه های میانی و نهان هم سر زند. این گونه شناخت ها، تنها یک دانستنی و معلومات خشک، نیست که دفتر دانسته ها و معلومات ما را ضخیم تر و قطورتر سازد. شایسته است این معارف را به عرصهء زندگی کشاند. آن گاه نهر زلال و پر خروشی جاری می شود که قلمروهای گوناگون زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی، اعتقادی و عبادی را سرسبزتر و حاصل خیزتر می سازد. غنچه های معرفت می شکفند و از درخت محبت میوه های شیرین به بار خواهد آمد. حیف است و اندوه بسیار دارد که این معارف گوشه نشین باشد و دست بشریت کوتاه از آن. به قول سعدی:

شور غم عشقش حیف است پنهان داشتن

در گوش نی رمزی بگو تا بر کشد آواز را

اگر در باور و آگاهی افراد از امام زمان، از این حد که هر هفته تنها برگه مکتوب تقدیم حضرتش می گردد و ایشان نظر می اندازد، به معرفتی ژرف تبدیل شود،.بی تردید ثمرات عملی بی شماری در پی دارد.

اگر در باور ما روزنه تنگ ارتباط و اطلاع امام، (از طریق نامهء مکتوب اعمال در طول هفته) جای خود را به «شاه راه مشاهده مستقیم» بلکه فیض رسانی و بخشیدن لحظه به لحظه وجود، حیات، علم، اراده، قدرت و روزی و اشراف و احاطه ای قوی تر از شخص بر خودش و بسیاری دقایق و ظرایف دیگر بدهد، بی گمان انقلابی بس عظیم در فهم اندیشه مهدویت و در شناخت امام زمان(عج) رخ می دهد.

آن گاه معرفت، محبت، اعتقاد و فهم ما از انتظار و ظهور و دیگر حوزه ها، دگرگون خواهد شد. و ثمره عملی این معارف عمیق ، در زندگی ما نمایان خواهد شد. و اندیشه و تأمل در این باب و سرایت این معارف به قلمروهای مختلف زندگی و فکری ما تأثیر بسیار دارد.

بامید روزی که شاهد حضور و ظهور آن وجود مبارک و انسان کامل، و حجت الهی شویم، و از یاران او قرار گیریم «انهم یرونه بعیدا و نراه قریبا».اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن صلواتک علیه و علی ابائه فی هذه الساعه و فی کل الساعه ولیاً و حافظاً و قاعدا و ناصرا و دلیلاً و عیناً حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه طویلا .

********