امامت در احادیث نبوی

 

امامت در احادیث نبوی

*در احادیث نبوی، امام شناسی جزئی از تفقه ضروری دین شناخته شده و امامت، بخشی از اسلام و امامان، نجوم آسمان هدایت و جدا ناشدنی از قرآن، و نیز خلیفه و وصی و ولی امر و حاکم، معرفی شده است. تا جائی که بیان شده،

« من مات بغیر امامٍ (و لم یعرف امام زمانه) مات میتةً جاهلیةً»

(کسی که بمیرد بدون آن که امامی داشته باشد ، یا امامش را نشناسد، او به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.) این حدیث به طور صریح ضرورت امامت و لزوم شناخت امام را بیان می کند. و احادیثی که امام را به عنوان حجّت خدا معرفی کرده، مبیّن حقیقتی است که ریشه در قرآن دارد که چنین است: «لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ» (تا مردم پس از رسولان، بر خدا حجت و عذر و بهانه ای نداشته باشند) رسول و امام حجت خدا هستند بر مردم، و بدون آنها تکلیف و مؤاخذه و عقاب غیر حکیمانه است.

و خداوند می فرماید: وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا » (ما هرگز مؤاخذه و عقاب بر نافرمانی از تکلیف نمی کنیم، مگر آن که قبلاً رسولی، فرستاده باشیم).

و در حدیث دیگر چنین آمده: «لا تخلوالارض من حجة ظاهرٍ او خافٍ مغمور» (زمین از حجت و امام خالی نمی ماند، چه امامتش آشکار و یا مخفی و مقهور باشد.) این حدیث با تعبیرهای متفاوت در نصوص اسلامی آمده و مبین آن است که نبود امام در جامعه بشری، موجب نابودی شریعت الهی و گمراهی مردم، و خلط حق و باطل می گردد. *

آری ضرورت انتخاب و معرفی «مولا و رهبر و خلیفه » بعد از رسول الله(ص) از طرف خود ایشان انکار ناپذیر است. من کنت مولاه فهذا علیٌ مولاه، اللهم وال من والاه…..

و نبوت خاتمه یافت برسول اکرم(ص) پیامبر اسلام، اما ولایت که باطن نبوت است باقی است تا روز قیامت…..«فلابد فی کل زمان، بعد زمان رسالة من وجود ولیٍ یعبدالله علی الشهود الکشفی من غیر التعلم، و یکون عنده مأخذ علم العلماء و المجتهدین» (لابد در هر زمانی بعد از زمان رسالت، از وجود «ولیٌ» که عبادت کند خدا را با علم شهودی بدون تعلیم معلم بشری (علم غیر اکتسابی) و در نزد او باشد مخزن علم علماء و محدثین.( مثل صندوق اسود هواپیما که همه معلومات در آن ذخیره است) قرآن می فرماید:

وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ لوح محفوظ خدا (یا قلب خلیفه الله)

{ و کما ان النبوة و الشریعه قد ختمت برسولنا(ص) «فالولایه التی هی باطنها تختمه آخر اولاد المعصومین و هو الذی یواطی اسمه اسم رسول الله (ص)} ( همانطور که نبوت و شریعت ختم یافت به رسول ما (ص) « پس ولایت که باطن آن است ختم می شود به آخرین فرزند معصومین، و اوست که اسم او همانند نام رسول الله است.) . و وعده الهی است که می فرماید:

وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا

(خدا به كسانى از شما كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‏اند ، وعده داده است كه حتماً آنان را در زمين جانشين [ديگران] كند ، همان گونه كه پيشينيان آنان را جانشين [ديگران] كرد ، و قطعاً دينشان را كه براى آنان پسنديده به سودشان استوار نمايد ، و يقيناً بيمشان را تبديل به امنيت كند ، [تا جايى كه] فقط مرا بپرستند [و] هيچ چيزى را شريك من نگيرند) این وعده الهی است ، و تخلف ناپذیر، و «ان الله لا یخلف المیعاد» .

اما دو شرط دارد : «یکی ایمان و دیگر عمل صالح » و این وعده به نحو کامل و اتم به وسیله حضرت مهدی آل محمد(عج) انجام خواهد گرفت. و معنایش این استکه به وجودش «اقیمت البلاد و رزقت العباد» و به وجودش «یملاه الله الارض عدلا کما ملئت ظلما و جورا» عدل در سراسر زمین گسترش می یابد همانطور که ظلم و جور آنرا پر کرد، و بعد از آنکه ظلمت آن را فرا گرفت جهان نورانی می شود. «و یملئه النور بعد ما ملئت ظلمات».

در روایتی امام علی(ع) فرمود: خداوند مهدی آل محمد را بر می انگیزد تا بندگان ضعیف شمرده شده، و بزحمت افتاده را عزت بخشد و دشمنان را به ذلت بکشاند…..

وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً \وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ (ما مى‏خواستيم به آنان كه در آن سرزمين به ناتوانى و زبونى گرفته شده بودند ، نعمت هائى باارزش دهيم ، و آنان را پيشوايان مردم و وارثان [اموال ، ثروت‏ها و سرزمين‏هاى فرعونيان] گردانيم). و این وعده الهی نه فقط در قرآن بلکه در دیگر کتب آسمانی آمده است.

وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ

«رجل من أهل بیتی یوطئ اسمه اسمی یملأ الأرض عدلا وقسطا کما ملئت جورا وظلما»

«رجل من أهل بیتی یواطئ اسمه اسمی یملأ الأرض عدلا وقسطا کما ملئت ظلما وجورا»

«یخرج رجل من أهل بیتی یملأ الأرض عدلا» «رجلا من ولد فاطمة علیها السلام لیس موجود الآن ، وأنه یملأ الأرض عدلا کما ملئت جورا وظلما»، و خطاب به رسول خدا است که ما تو را نفرستادیم مگر رحمت برای همه. «وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ»

قال رسول الله صلی الله عليه و آله و سلم: «ان عليا امام امتی من بعدی و من ولده القائم المنتظر اذا ظهر يملا الارض عدلا و قسطا کما ملئت جورا و ظلما.» این حدیث یکی از معروفترین روایات در مورد قیام مهدی موعود است که به بیان های مختلف از سایر معصومین نیز روایت شده است. محتوی این روایت بر این نکته تاکید می کند که جهان بعد از اینکه پر از ظلم و جور شده به دست قائم پر از عدل و قسط می شود.