درسهای رهبران کشتی نجات امت
رهبران کشتی نجات امت
«وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَةً وَ قالَ مُوسى لِأَخيهِ هارُونَ اخْلُفْني في قَوْمي وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبيلَ الْمُفْسِدين»
خدا با موسی سی شب وعده گذاشت و بعد آن را ده شب اضافه کرد و مدت وقت ملاقات چهل شب شد؛ و موسی هم هارون را به عنوان جانشین خود تعیین کرد و به او گفت که اصلاح پیشه کند و راه مفسدان را پیروی نکند.
همه این مطالب ظاهرا مختلف، در یک آیه است که اتفاقا از جانب امامان، توصیه شده در سالگرد آن ده شب، نمازی بخوانیم و این آیه را در آن تکرار کنیم .
طرح چند سؤال؟
۱٫ چرا از ابتدا چهل شب اعلام نکرد؟
۲٫ اینکه سی شب وعده کرد و چهل شبش کرد، چه ربطی دارد به اینکه موسی جانشین تعیین کند؟
۳٫ مگر ممکن است جانشین موسی بخواهد راه فساد برود، که موسی در میان این همه توصیه که میتوانست برای بعد از خود بکند، بر اینکه «اصلاح کن و از مفسدان پیروی نکن» تاکید کرد؟
۴٫ این وقایع چه ارتباطی با ما دارد که خاطره این ده شب را در همان ده شب، آن هم در نماز، زنده نگهداریم؟ ممکن است کسی بخواهد این سوالات را مستقلاً و بر اساس حدسیات خود پاسخ دهد، که اگر این مطلب در سه آیه مستقل آمده بود، شاید روا بود؛ اما همین که همه اینها در یک آیه آمده، میخواهد بفهماند که پاسخ این سه مطلب به همدیگر گره خورده است. قصد ما اینست که در پی جواب این سؤلات به مسئله امامت و ولایت اشاره شود.
اعجاز قرآن در این آیه
قرآن سراسر اعجاز در زندگی مادی و معنوی است.
اگر ما آن را با معرفت تلاوت کنیم، حتماً اثرات آن را خواهیم دید. با تدبر و تأملی در این آیه ، متوجه نکات عمیقی نهفته در آیه خواهیم شد.
اشاره به نکات آیه
در این آیه اشاره به یکى دیگر از صحنه هاى زندگى بنى اسرائیل و درگیرى موسى با آنها شده است و آن جریان رفتن موسى به میعادگاه پروردگار و گرفتن احکام تورات از طریق وحى و تکلم با خدا و آوردن جمعى از بزرگان بنى اسرائیل به میعادگاه براى مشاهده این جریان و اثبات اینکه هرگز خداوند را با چشم نمى توان دید مى باشد، که به دنبال آن داستان گوساله پرستى بنى اسرائیل و انحراف از مسیر توحید و آن غوغاى عجیب سامرى ذکر شده است.
نخست مى گوید: (ما به موسى (علیه السلام) سى شب (یک ماه تمام) مواعده کردیم، سپس با ده روز دیگر آن را کامل ساختیم، و وعده خدا با او در چهل شب پایان یافت)
«وَ واعَدْنا مُوسى ثَلاثينَ لَيْلَةً وَ أَتْمَمْناها بِعَشْرٍ فَتَمَّ ميقاتُ رَبِّهِ أَرْبَعينَ لَيْلَةً»
(میقات) از ماده وقت به معنى وقتى است که براى انجام کارى تعیین شده است، و معمولاً بر زمان اطلاق مى شود، اما گاهى به مکانى که باید کارى در آن انجام پذیرد، گفته مى شود، مانند (میقات حج) یعنى مکانى که هیچکس بدون احرام نمى تواند از آنجا بگذرد.