تدبری در آیه

تدبری در آیه

«وَ قَالَ مُوسَى لِأَخِیهِ هَارُونَ اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ»
و موسى [هنگام رفتن به کوه طور]به برادرش هارون گفت: در میان قوم من جانشینم باش و [کار آنان را]اصلاح کن و راه فسادگران را پیروى مکن

سؤال

سؤالی مطرح شد که: مگر هارون پیامبر نبود که موسى (علیه السلام) او را به جانشینى خود و رهبرى و امامت بنى اسرائیل منصوب کرد؟

پاسخ این اینکه: مقام نبوت چیزى است و مقام امامت چیز دیگر، هارون پیامبر بود ولى عهده دار مقام رهبرى همه جانبه بنى اسرائیل نبود، بلکه مقام امامت و رهبرى همه جانبه مخصوص موسى (علیه السلام) بود، اما به هنگامى که مى خواست براى مدتى از قوم خود جدا شود، برادرش را به عنوان امام و پیشوا انتخاب کرد؛ و از اینجا روشن مى شود که مقام امامت مقامى برتر از مقام نبوت است .

و سؤال دیگر

سؤالی که در اینجا مطرح مى شود این است که چگونه موسى (علیه السلام) به برادر خود گفت: در اصلاح قوم بکوشد و از پیروى راه مفسدان خوددارى کند با اینکه هارون، پیامبر بود و معصوم و هرگز پیرو طریق مفسدان نبود؟.

در پاسخ مى گوئیم: این در حقیقت یکنوع تاکید براى توجه دادن برادر به اهمیت موقعیت خود در میان بنى اسرائیل مى باشد و شاید این موضوع را نیز مى خواست براى بنى اسرائیل روشن سازد، که در برابر اندرز‌ها و نصایح و رهبریهاى خردمندانه هارون، تسلیم باشند و امر و نهى و اندرز او را بر خود سنگین نشمرند، و دلیل بر کوچکى خود ندانند، همانطور که هارون با آن مقام برجسته اش در برابر نصیحت و اندرز موسى (علیه السلام) کاملا تسلیم بود.

اینکه به موسی (ع) سی شب وعده دهد، اما چهل شب او را نگه دارد، وضعیتی رخ خواهد داد، که جانشین موسی حتما در آن وضعیت اهمیت پیدا خواهد کرد که مهمترین کار این جانشین، اصلاح امور خواهد بود؛ و در آن وضعیت مفسدانی هم پیدا می‌شوند که مایلند، آن وضعیت را به گونه‌ای دیگر سوق دهند.