ارتباط آیه مباهله و آیه تطهیر

ارتباط آیه مباهله و آیه تطهیر

علامه طباطبائی ره در مورد آیه مباهله می گوید: رسول خدا در مقام امتثال این فرمان از «انفسنا» به غیر از علی و از «نسائنا» بجز فاطمه سلام ‌الله ‌علیها و از «ابنائنا» بجز حسنین علیهم‌السلام را نیاورد، معلوم می‌شود برای کلمه اول به جز علی و برای کلمه دوم به جز فاطمه سلام ‌الله ‌علیها و از سوم بجز حسنین علیهم‌السلام مصداق نیافت و کانه منظور از «ابناء» و «نساء» و «انفس» همان اهل بیت رسول خدا بوده، همچنان ‌که در بعضی روایات به این معنا تصریح شده، بعد از آن که رسول خدا نام‌بردگان را با خود آورد عرضه داشت: خداوندا اینان اهل بیت منند .

نظر علامه طبابطائی (ره) را برخی از نقل های جریان مباهله که به نزول آیه تطهیر در ان روز نیز اشاره کرده اند، تایید می کند. به عنوان نمونه شیخ عباس قمی در وقایع الایام می گوید: «روز ۲۴ ذی الحجه بنابر اشهر، روزيست است كه مباهله كرد و رسول خدا صلی الله علیه و آله با نصارى (نجران) و پيش از آن كه خواست مباهله كند، عبا بر دوش مبارك گرفت و حضرت امیرالمومنین علیه السلام و حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسين عليهم السلام را داخل در زير عبا نمود.

از آيه مباهله و قول و فعل رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم اين نتيجه نيز به دست می آيد كه حضرت صديقة طاهره عليها السلام از همه مسلمانان و صحابه بافضيلت تر است، چنان كه برخی از عالمان اهل سنت با استناد به اين آيه و نيز حديث شريف «فاطمةُ بضعةٌ مِنّي…» بر افضليت حضرت فاطمه عليها السلام استدلال كرده اند .

همچنين به اجماع همه مسلمانان، اميرالمؤمنين عليه السلام از حضرت فاطمه عليها السلام افضل است؛ در نتيجه اميرالمؤمنين عليه السلام افضل از آن دو می باشد پس امامت و خلافت بلافصل رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم حق مسلم آن حضرت است.

برای اميرالمؤمنين علی عليه السلام در اين آيه فضيلتي بزرگ هست و اين امر مسلم است، لكن اين آيه صرفاً در بيان فضيلتي بزرگ برای اميرالمؤمنين عليه السلام نيست؛ بلكه به روشنی بر افضليت اميرالمؤمنين عليه السلام دلالت دارد؛ زيرا فضيلتی كه بر اساس آيه برای اميرالمؤمنين عليه السلام اثبات می شود، برای غير او حاصل نيست؛ پس آن حضرت با فضيلت ترينِ صحابه است و افضليت لزوماً مثبِتِ امامت است.

فخر رازی نيز به دلالت آيه بر افضليت اميرالمؤمنين عليه السلام از ساير مسلمانان توجه دارد. و نیز محمود بن حسن حمصی با استناد به آيه مباركة مباهله افضليت اميرالمؤمنين عليه السلام بر تمام انبيا جز خاتم الانبياء (ص) را اثبات می كند. و بالاخره از آيه مباركة مباهله و قول و فعل رسول الله فضیلت علی ع اثبات می شود .

و نیز بديهى است كه مقام پيامبر اسلام‏ صلى الله عليه وآله برتر از تمامى پيامبران گذشته است؛ زيرا او خاتم انبيا و سيد مرسلين است، پيامبر اكرم‏ صلى الله عليه وآله، حضرت على‏ عليه السلام را با خود به مباهله برد در حالى كه او نه جزء فرزندان پيامبرصلى الله عليه وآله است و نه جزء نساء پيامبر؛ پس ناگزير بايد پيامبرصلى الله عليه وآله او را جزء نفس خويش (انفسنا) حساب كرده باشد؛ يعنى على، نفس و جان پيامبرصلى الله عليه وآله است و مقام پيامبر از همه انبيا بالاتر است؛ پس مقام حضرت على‏ عليه السلام نيز از همه انبيا بالاتر مى‏ باشد.

در روايات درباره امام على‏‌عليه السلام آمده است كه پيامبر به او فرمود: «لحمك من لحمى و دمك من دمى و الايمان مخالط لحمك و دمك كما خالط لحمى و دمى»؛ و نیز پيغمبرصلى الله عليه وآله به او فرمود: تنها فرقى كه من و تو داريم، اين است كه من پيغمبرم و تو پيغمبر نيستى. اگر چه خلقت جسمى امامان‏ عليهم السلام بعد از پيامبران بوده، اما خلقت نور آنها قبل از آفرينش پيامبران بوده است؛ «خلقكم اللَّه انواراً و جعلكم بعرشه محدقين» . الحمدلله .