زمزمه عـرفان مطالب تربيتي، عرفاني و اخلاقي و كتاب‌هاي سركار خانم طاهره سادات زرگرمرادي
خلاصه آنچه گذشت:
تجلی صفات جلال در این آیات
*در این آیات سه صفت از اوصاف جلال را تذكر ميدهد.
ذات پروردگار در مقام اوصاف خود برآمده و سه صفت از اوصاف جلال را تذكر ميدهد.
اول: “الذي خلق فسوى” آن خدايي كه خلق كرد و تسويه نمود و اجزاء موجودات را معادل يك ديگر گردانيد و تعادل و توازن بين انها قرار داد مثل دو دست و دو پا دو گوش دو چشم .
و چون كلمه “فسوى” اطلاق دارد شامل ميگردد تمام موجودات علوى از كرات و سيارات و ماه و خورشيد ، موجودات سفلى از نباتات و جمادات و انواع و اصناف حيوانات كه هر يک معادل يک ديگر، اجزاء آنان نيز متناسب بهم و بيک نظام حيرت انگيزي عالم خلقت را مرتب گردانيده ، و روى يک پايه صحيح استوار گرديده؛
وتمام جهان را مقايسه كن با يک شخص انسان كه حسن و جمال او روى ميزان تسويۀ و تناسب اجزاء و اعضاء او قرار گرفته كه اگر اندازه ذره اي در اعضاء او خلل يابد وجود وى مختل گردد و سلامتي او باقي نمى ماند. همين طور جهان اگر يكي از اجزاء ان مختل گردد و بآن طوريكه در نظام خلقت تعيين شده عمل نكند عالم فاني يا مختل ميگردد .
دوم از اوصاف جلال و “الذي “قدر فهدى” قدر بمعنى اندازه گيري است و شامل ميگردد تمام موجودات مادى را كه تحت مقدار معين و شكل مخصوص اندازه گيري شده اند ؛ و آيه اشارة به دليل عقلي است كه انسان را متنبه گرداند و بداند كه انكس كه موجودات را باشكال مختلف آفريده وهر نوعي را بطرز خاصي در آورده، و آن چه لازمه حيات او است به بهترين وضعي و جالبترين شكلي در معرض نمايش در أورده؛
بخصوص خلقت انسان را كه واقعا همان حسن صورة و نيكي سيرت كه وى را مستوى القامة و متعادل الاجزاء قرارداده؛ و بزرگترين دليل بر عظمت و علو خالق اوست . زيرا بحكم عقل ايجاد و ابداع كننده اش در مرتبه او نخواهد بود او پاك و بي نياز و غنى مطلق است .
اين است كه ما موظفيم پروردگار خود را تقديس نمائيم و اعتراف كنيم كه او عالي تر و برتر از هر چيزي است . آن خدائي كه قدر فهدى خلق كرد و هدايت نمود، كه هر موجودي را بآن چه صلاح وى است از ما يحتاج زندگي وى راه نمائي نموده و بهر يک در خور خود وسائلي عنايت فرموده كه معاش و زندگي خود را تامين نمايد .
و اگر مختصري نظر به كيفيت حيوانات و طرز خلقت آنان بيندازى خواهى ديد كه آن چه حفظ بقاء همگى آنها منوط بآنست از قبيل قواي تغذية هاضمة جاذبة توليد مثل همگي آنها در اين قوا باهم شركت دارند .
وبراي تميز هر نوعي از نوع ديگر مميزاتي قرار داده و براى تحصيل معاش آنها وسائلي مقرر نموده . مثل آن كه حيوان دانه خوار داراى منقار وآلت مخصوص است، و غيرآن داراى لب و دندان ، و حيوان پرنده داراى بال و حيوانات آبي داراى وسائل شناورى ميباشند.۱۳