بحثی راجع به تزکیه
« قد افلح من تزکی»
در اهمیت “تزكيه” همين بس كه در قران كريم به صورت استثنایی به یازده قسم از جانب خدای سبحان در سوره شمس اشاره شده است.
” بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها، وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها، وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها، وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشاها، وَ السَّماءِ وَ ما بَناها، وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها، وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها، فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها، قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها، وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها”۶۰
سوگند به آفتاب و روشنىاش به هنگام چاشت، و سوگند به ماه چون از پى آن برآید، و سوگند به روز چون گیتى را روشن کند، و سوگند به شب چون فرو پوشدش، و سوگند به آسمان و آن که آن را بر آورده، و سوگند به زمین و آن که آن را بگسترده، و سوگند به نفس و آن که نیکویش بیافریده، سپس بدیها و پرهیزگاریهایش را به او الهام کرده، که : هر که در پاکى آن کوشید رستگار شد، و هر که در پلیدىاش فرو پوشید نومید گردید.
بیشترین قسمهای قرآنی در سوره شمس است مي فرمايد:
وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها
الْقَمَرِ إِذا تَلاها،
وَ النَّهارِ إِذا جَلاَّها
وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشاها، وَ السَّماءِ وَ ما بَناها، وَ الْأَرْضِ وَ ما طَحاها،
ای انسان) قسم به خورشید و ماه ، قسم به زمین و آسمان ، قسم به شب و روز ، و…به خالق هستی بخش آنها؛ این چنین قسم یاد می کند!!!
کمی در این آیات تامل کنیم که خداوند بعد از اینکه به مخلوقات عظیمش چون آسمان و زمین و خورشید… چنین قسم یاد میکند چه موضوع مهمی را میخواهد به بشر بفهماند؟ !!
بله درست فهمیدیم ،آری برای فهماندن فقط یک موضوع است «قد افلح من زکاها (۹)» ، به همه اینها قسم ، هر کس نفس خود را تزکیه کرد رستگار شد (سعادتمند می شود).
و بعد گروه مخالف را هم بیان می کند و میفرماید: «قد خاب من دساها(۱۰)» هر کس در پی تزکیه نفس نباشد (آلوده به گناه و معصیت شده ) از الطاف الهی محروم می گردد. پس قرآن می فرماید: تنها راه نجات و رستگاری ، تزکیه و خودسازی و دوری از گناه و معصیت است