عذر آوردن براي گناه، گناه ديگري است

عذر آوردن براي گناه، گناه ديگري است
همه ما انسان‌ها دچار نقص‌هايي هستيم که بايد براي رفع آن‌ها بکوشيم. اگر انسان يک خطا مرتکب شود و براي توجيه آن، صد دليل بياورد، با آن يک خطا، صد و يک خطا را مرتکب شده است.
انساني که براي نقص و خطاي خويش دليل مي‌آورد، در اعماق خودش مي‌داند که اين دليل‌ها عذري بيش نيست؛ اما او با دليل آوردن مي‌خواهد وانمود کند که کارش صحيح بوده است و ديگران در اشتباه هستند. حقيقت يک چيز بيش نيست: درست يا غلط. حتي اگر انسان در برابر انسان‌هاي ديگر نمي‌خواهد نشان دهد که اشتباه کرده است، بايد با خود صادق باشد و خودش را فريب ندهد.
انسان وقتي گناهي را مرتکب مي‌شود، يک حالت رواني پيدا مي‌کند؛ زيرا نفس اماره و نفس لوامه هميشه با هم درگيرند تا کدام پيروز شود، در اين‌جاست که نفس لوامه، آدمي را ملامت مي‌کند که چرا چنين کاري کردي. پس اگر نفس لوامه موفق شود و بر انسان اثر گذارد، نشانه حيات و سلامت اوست؛ اما چنان‌چه براي تمام نقص‌هاي خود دليل بتراشد و خطا‌هايش را توجيه کند، اين نفس لوامه، آرام آرام کم‌رنگ مي‌شود تا جايي‌که انسان از خطا‌هايش لذت مي‌برد. زيرا زماني که نفس اماره کاري را که مي‌خواست، انجام داد؛ اندکي بعد، عقل به سراغ انسان مي‌آيد و به او مي‌گويد: اين چه کاري بود که انجام دادي؟ اين همه نماز و عبادات، آيا يک ساعت لذت گناه اين‌همه ارزش داشت که به خاطر آن خود را ضايع کني؟ و اگر نفس لوامه پر رنگ و قوي باشد، فعال مي‌شود و انسان را از کاري که انجام داده به شدت پشيمان مي‌کند. اما در صورتي که نفس لوامه کم‌رنگ شده باشد، اين انسان مدام براي خود عذر و بهانه مي‌آورد.
در اين‌جاست که ارتکاب گناه سبب صراع دروني و ايجاد يک بيماري مي‌شود؛ چرا که حاضر نيست به خود زحمت دهد و از گناهي که کرده عذرخواهي کند.
به همين دليل است که اسلام به انسان مي‌گويد اگر گناهي را مرتکب شدي، دائم براي گناه خود عذر و بهانه نياور و آن را توجيه نکن؛ بلکه با اعتراف به گناه و توبه، از خدا عذرخواهي کن و از آن ذات پاک بخواه که توفيق گناه نکردن را به تو عنايت کند. در اين‌صورت انسان به آرامش لطيفي دست مي‌يابد. اما اگر به گناه خويش اعتراف نکند و برعکس، وانمود کند که ديگران اشتباه مي‌کنند، همواره با خود درگير است و قواي دروني او نيز با هم مبارزه مي‌کنند. در اين‌صورت انسان طاقت نمي‌آورد و بر اثر يک کشمکش دروني بيمار مي‌گردد.
در اين‌جا باز هم خود انسان دردش را بهتر از هر کسي مي‌داند و خود طبيب خود است و داروي بسياري از بيماري‌ها پذيرفتن حقيقت است.