درس‌ها و جلسات

تفاوت انسان‌ها در نماز انسان عادی وقتی بخواهد بگوید «ایاک نعبد» می گوید: من و دیگر نمازگزاران، تو را عبادت می‌کنیم. اما اگر انسان مقداری با آیات قبلی مأیوس شد و دیدش وسیع گردید، با قاطعیت می گوید: «ایاک نعبد» یعنی من که جزئی از عالمین هستم، با دیگر اجزاء …

از غیب تا حضور سخن تا کنون به لسان غیب بود، اما الان به لسان حضور است. بنده‌ای که فهمید خدا جمیع کمالات را دارا است؛ «رب العالمین»، «رحمان» و «رحیم» و «مالک» مطلق است، می‌تواند خدای خود را مخاطب قرار ‌می‌دهد و بگوید: «ایاک نعبد» و کسی که این …

توجه به نکات تربیتی در سوره حمد *تاکنون با اسماء حسناء و صفات خداوند سبحان که هر کدام دلیل محمود بودن او هستند، آشنا شدیم. او «الله» است، یعنی ذاتی که همه کمالات را داراست. هر ذاتی که جامع همه کمالات باشد محمود است، پس او محمود مطلق است؛ «الحمد …

تأثیر روانی «بسم الله» در تفسیر زیبای «پرتوی از قرآن» آمده است که: قرآن، تنها کتاب توحیدی و برای آخرین تکامل فکری بشر است، سوره هایش با جمله «بسم الله» آغاز می گردد، تا انسان را متوجه سازد که همه تعالیم و دستوراتش از مبدأ و از حق و از …

ثمره این ایمان نخستین ثمره ایمان از یکسو بنده خالص بودن، و از بندگی بت‌ها و جباران و شهوات در آمدن، و از سوی دیگر دست استمداد به ذات پاک او دراز کردن است. به‌واقع، در این‌جا سخن از «توحید در عبادت» و «توحید افعال» است. «توحید در عبادت»: این …

جمع بندی مطالب مراتب توحید در سوره حمد جمله «الحمدلله رب العالمین»، اشاره ای دارد هم به «توحید ذات» هم به «توحید صفات» و هم به «توحید افعال». گویی کسی سؤال می کند چرا همه حمدها مخصوص خداست؟ جواب داده می شود: برای این‌که او «رب العالمین» است. قرآن مجید …

چرا مالک یوم الدین؟ این مالکیت نتیجه خالقیت است، آن‌کس که موجودات را آفریده تحت حمایت و پرورش قرار می دهد، و لحظه به لحظه فیض وجود و هستی به آن‌ها می بخشد، مالک حقیقی موجودات است. مثال: نمونه ضعیفی از مالکیت حقیقی را در خودمان نسبت به اعضای بدنمان …

زلزله عظیم قیامت این سوره با دو آیه تکان دهنده و هیجان انگیز پیرامون معاد و مقدمات آن شروع می شود؛ آیاتی که بی اختیار انسان را از این زندگی گذرای مادی بیرون می برد، و به آینده هول انگیزی که در انتظار او است متوجه می سازد؛ آینده ای …

مالک یوم الدین خدایی که مالک روز جزاست در این جا به یک اصل مهم اسلام یعنی قیامت توجه می کند، و بدین ترتیب معرفت در «محور مبدأ و معاد» که «اساس» هرگونه اصلاح اخلاقی و اجتماعی است در وجود انسان، تکمیل می‌گردد. جالب این‌که در این جا تعبیر به …

تناسب در خواست با صفات درخواست ما از خداوند باید به وسیله اسماء الهی باشد؛ البته درخواست باید با صفات تناسب داشته باشد. این را با تدبر در آیات قرآن می فهمیم. اصولا هنگامی که حاجتی از خدا می طلبیم، باید او را با صفاتی که با آن حاجت پیوند …